Bà mẹ cần hiểu biết về tiền sản giật

Tiền sản giật là sự “ám ảnh” của các bà mẹ mang thai. Tuy nhiên, vẫn còn những hiểu biết sơ sài về điều này. Các bác sĩ chuyên khoa sản nhi cho rằng, các bà mẹ cần biết về tiền sản giật để đề phòng…

Tiền sản giật là một tình trạng huyết áp cao và đạm trong nước tiểu, thường xảy ra sau tuần lễ thứ 20 của thai kỳ. Các đối tượng dễ bị tiền sản giật gồm phụ nữ mang thai đầu tiên, hoặc ở những thai phụ có các bệnh như bệnh thận, cường giáp, tiểu đường... Nguyên nhân gây ra tiền sản giật chưa được xác định, nhưng người ta thấy có vài yếu tố có thể làm cho tiền sản giật dễ xảy ra như thiếu máu vào buồng dạ con - bánh nhau, tính miễn nhiễm của hệ miễn dịch thai phụ, chế độ ăn uống nghèo chất dinh dưỡng…

Biểu hiện của bệnh tiền sản giật thường có dấu hiệu đặc trưng là tăng huyết áp với huyết áp tối đa tăng từ 30mmHg trở lên và huyết áp tối thiểu tăng từ 15 mmHg trở lên so với huyết áp bình thường trước đó của thai phụ. Thai phụ thường bị sưng (phù) toàn thân nhất là ở mặt và tay, nước tiểu có nhiều chất đạm. Nếu tiền sản giật nặng hơn có thể có kèm các dấu hiệu như: Nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn hoặc nôn. Có thể nhìn mờ hoặc nhạy cảm với ánh sáng. Có khi bị đau bụng, vị trí đau thường ở vùng xương sườn bên phải hoặc đau vùng thượng vị và đi tiểu ít…

Ảnh hưởng của tiền sản giật trên sức khỏe người mẹ và thai nhi rất nguy hiểm. Người mẹ bị tiền sản giật nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến biến chứng nhau bong non, phù phổi cấp, xuất huyết não, rối loạn tâm thần cho mẹ hoặc tử vong. Còn với thai nhi, tiền sản giật làm giảm lượng máu đến nhau thai, hậu quả thai nhi chậm phát triển, suy thai, thậm chí thai bị chết lưu trong tử cung, sinh non.

Một biến chứng của tiền sản giật đó là Hội chứng HELLP. Đây là một hội chứng có tiên lượng rất xấu nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi. Hội chứng HELLP bao gồm sự phá hủy tế bào máu đỏ của mẹ, men gan tăng cao và số lượng tiểu cầu trong máu mẹ thấp. Sản giật xảy ra khi tiền sản giật không được kiểm soát tốt. Sản giật làm tổn thương các cơ quan quan trọng của cơ thể gồm thận, gan và não và không điều trị kịp thời có thể gây hôn mê do tổn thương não dẫn đến tử vong cho mẹ và con..

Để có thể phát hiện sớm tiền sản giật khi mang thai nên chú ý các thay đổi cơ thể mình như phù ở tay, chân, mặt hoặc tăng cân đột ngột, thường hơn 0,5kg trong 1 tuần lễ, khám thai 2 lần một tuần để kiểm tra huyết áp, xét nghiệm nước tiểu đánh giá mức độ tiến triển của bệnh và kiểm tra tình trạng phát triển của thai nhi.

Cách phòng bệnh này thật sự chưa có biện pháp nào để phòng được tiền sản giật. Tốt nhất khi mang thai nên đi khám thai định kỳ theo lời dặn của thầy thuốc và khám ngay khi thấy có dấu hiệu bất thường để được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, nhằm ngăn ngừa biến chứng và được tư vấn để có những lựa chọn thích hợp nhất cho mẹ và con. Chú ý các yếu tố thuận lợi dễ đưa đến tiền sản giật qua tiền sử gia đình, tiền sử bệnh nội khoa và bệnh sử thai kỳ lần này của chính thai phụ.

Trong thời gian mang thai, thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý, bảo đảm đủ năng lượng; cân đối giữa các chất đạm - bột, đường - béo; cân đối giữa các chất khoáng và các vitamin cần thiết; cân đối số bữa ăn trong ngày và tỷ lệ năng lượng giữa các bữa ăn phù hợp với mức độ hoạt động thể lực không giống nhau trong ngày. Bảo đảm các chất dinh dưỡng được cung cấp với một lượng vừa đủ, không quá thiếu cũng không quá thừa, đa dạng và an toàn. Tham khảo ý kiến thầy thuốc khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào. 

 QUỲNH NHƯ