Bệnh Ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng là bệnh thường gặp ở nam giới, nhất là ở độ tuổi từ 30 đến 60 tuổi. Bệnh có tỷ lệ tử vong cao do ít được phát hiện và điều trị sớm. Đây là loại ung thư có liên quan đến chế độ dinh dưỡng.

Cho đến nay, các nhà khoa học chưa hiểu rõ nguyên nhân gây ung thư đại trực tràng nhưng đã có thể nhận biết được những yếu tố nguy cơ liên quan đến việc hình thành bệnh.

Các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh ung thư đại trực tràng:

- Chế độ dinh dưỡng không hợp lý: ăn quá nhiều chất béo, chất đạm động vật, ít rau hoa quả tươi.

- Những bệnh viêm nhiễm đại trực tràng lâu ngày như: viêm loét đại trực tràng chảy máu, tình trạng loạn khuẩn do dùng nhiều kháng sinh đường ruột cũng thấy có liên quan đến ung thư đại trực tràng.

- Thiếu vận động: người ngồi một chỗ dễ bị mắc bệnh ung thư đại - trực tràng.

- Béo phì: làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư đại -trực tràng.

- Uống rượu: uống rượu nhiều cũng làm tăng nguy cơ bị ung thư đại – trực tràng.

- Hút thuốc lá: hầu như ai cũng biết hút thuốc lá dễ bị ung thư phổi. Nghiên cứu gần đây cho thấy người hút thuốc lá mắc bệnh ung thư đại - trực tràng cao hơn người không hút khoảng 30-40%. Ngoài ra hút thuốc lá còn làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư khác nữa.

- Tiền sử gia đình: có người thân trong gia đình mắc bệnh ung thư đại trực tràng, nhất là thân nhân có quan hệ huyết thống gần thì nguy cơ mắc bệnh tăng cao.

Ảnh minh họa: Cần có chế độ ăn lành mạnh để phòng chống ung thư đại trực tràng

Triệu chứng thường gặp của ung thư đại trực tràng bao gồm:

- Mệt mỏi.

- Đau bụng kéo dài.

- Đi cầu ra máu, phân đen.

- Thay đổi về thói quen đi cầu như tiêu chảy, bón kéo dài.

- Mắc cầu nhưng sau khi đi xong vẫn còn cảm giác mắc cầu.

Biện pháp phòng bệnh: để giảm tỉ lệ mắc bệnh ung thư đại trực tràng, có 6 lời khuyến cáo như sau:

- Giảm phần calo chất béo từ 40% xuống 25-30%.

- Tăng cường hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt vào bữa ăn hàng ngày.

- Hạn chế thức ăn muối, lên men, xông khói, sấy khô (cá khô, xì dầu, thịt hun khói…).

- Hạn chế tiêu thụ những gia vị vô bổ có thể gây ung thư như phẩm nhuộm, dầu thơm.

- Tránh những chất gây đột biến gen trong thức ăn như thuốc trừ sâu, diệt cỏ, thuốc kích thích tăng trọng.

- Không lạm dụng rượu, bia và các chất lên men khác.

Sàng lọc, phát hiện sớm: ở một số nước trên thế giới tiến hành soi máu trong phân định kỳ ở nhóm người có nguy cơ cao. Sau đó tiến hành soi đại tràng sigma hoặc toàn bộ đại tràng. Ở Việt Nam, việc thăm trực tràng bằng tay khi có hội chứng lị dai dẳng giúp cho chẩn đoán sớm ung thư trực tràng với hiệu quả cao. Viện ung thư Quốc gia Hoa kỳ đã ra điểm hướng dẫn sang lọc ung thư đại trực tràng như sau:

- Trong các khám về tiêu hóa thường quy, cần thăm trực tràng.

- Sau 50 tuổi xét nghiệm máu trong phân, soi trực tràng, đại tràng sigma 3-5 năm 1 lần.

Cần chú ý các đối tượng có nguy cơ cao như có tiền sử gia đình mắc ung thư đại trực tràng, hoặc polip,hoặc có tiền sử bệnh đại tràng viêm nhiễm.

SỸ HOÀNG - QUỲNH NHƯ