Đa dạng các hình thức xét nghiệm HIV

Xét nghiệm HIV là cách duy nhất để biết một người có bị nhiễm HIV hay không, giúp người nhiễm sớm biết được tình trạng nhiễm HIV của mình. Việc làm này không chỉ dự phòng người bệnh lây nhiễm cho người thân, cộng đồng mà còn giúp người bệnh điều trị sớm, duy trì sức khỏe.

Cấp phát sinh phẩm tự xét nghiệm trên trang web

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã triển khai website tuxetnghiem.vn, cho phép nhóm khách hàng lớn hơn hoặc bằng 15 tuổi trên địa bàn tỉnh được đăng ký nhận sinh phẩm qua website. Khách hàng chỉ cần đăng nhập vào website https://tuxetnghiem. vn và điền đầy đủ các thông tin cần thiết là nhận test tự xét nghiệm HIV miễn phí. Khách hàng có thể nhận test trực tiếp tại trung tâm hoặc nhận chuyển phát tại nhà thông qua dịch vụ giao hàng.

Với việc kết nối với website https://tuxetnghiem.vn, khách hàng tự xét nghiệm miễn phí HIV tại nhà hoặc bất cứ nơi nào thuận tiện, bảo đảm riêng tư

Trước đây, khách hàng phải đến cơ sở y tế để xét nghiệm HIV. Nhưng từ năm 2021 đến nay, khách hàng trong tỉnh có thể nhận test về tự xét nghiệm HIV hoặc thực hiện xét nghiệm với sự hỗ trợ của đồng đẳng viên, tiếp cận viên. Mô hình cấp phát sinh phẩm tự xét nghiệm HIV qua website được triển khai trên địa bàn tỉnh giúp đa dạng hóa dịch vụ xét nghiệm HIV và tăng khả năng tiếp cận tới những khách hàng chưa bao giờ xét nghiệm. Theo Cục Phòng chống HIV/ AIDS (Bộ Y tế), đây là một sáng kiến mới mà Bình Dương là một trong số những địa phương đầu tiên của cả nước được chọn triển khai mô hình này. Việc triển khai nghiên cứu thí điểm đánh giá tính khả thi và hiệu quả của dịch vụ cung cấp bộ dụng cụ tự xét nghiệm HIV qua website tại tỉnh sẽ là tiền đề để mở rộng mô hình cung cấp kit test tự xét nghiệm HIV qua website, kết nối với dịch vụ dự phòng và điều trị HIV ở nhiều tỉnh, thành trên toàn quốc.

Chia sẻ về mô hình, bác sĩ chuyên khoa 1 Vương Thế Linh, Trưởng khoa HIV/ AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết mô hình đã thu hút nhiều khách hàng tham gia đăng ký nhận test tự xét nghiệm tại nhà. Khách hàng có thể thực hiện việc tự xét nghiệm HIV tại nhà hoặc bất cứ nơi nào thuận tiện, bảo đảm riêng tư. Nếu kết quả âm tính, khách hàng tiếp cận các dịch vụ dự phòng lây nhiễm HIV như điều trị trước phơi nhiễm PrEP, bao cao su, bơm kim tiêm. Nếu kết quả “có phản ứng”, khách hàng được chẩn đoán khẳng định tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và kết nối đến cơ sở điều trị HIV.

Quy trình cung cấp test bảo đảm tính bảo mật, nhanh chóng, thuận tiện, cùng với các thao tác đơn giản, có video clip hướng dẫn, khách hàng tự xét nghiệm, tự đọc và báo cáo kết quả. Xét nghiệm dựa vào cộng đồng góp phần rất lớn trong việc tăng độ bao phủ xét nghiệm HIV và phát hiện người nhiễm HIV trong cộng đồng. Mô hình cung cấp kit tự xét nghiệm HIV online đã được triển khai ở nhiều nước và đã chứng minh tính khả thi, hiệu quả trong việc phát hiện sớm người nhiễm HIV để đưa vào quản lý, điều trị.

“Tuy nhiên, để mô hình tiếp cận nhiều hơn với khách hàng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đang đẩy mạnh quảng bá cấp phát sinh phẩm tự xét nghiệm qua website trên các phương tiện truyền thông, đặc biệt qua Facebook, Zalo, Youtube..., kết hợp với livestream, viết bài giới thiệu trên các hội nhóm, diễn đàn để tiếp cận nhiều khách hàng có nguy cơ cao nhưng e ngại đến cơ sở y tế”, bác sĩ Vương Thế Linh cho biết thêm.

Đa dạng hóa hoạt động xét nghiệm HIV

Từ năm 2018 đến nay, được sự hỗ trợ từ các dự án quốc tế, Bình Dương đã triển khai nhiều hoạt động can thiệp giảm hại và đẩy mạnh hoạt động xét nghiệm HIV tại cộng đồng và tại các cơ sở y tế, như: Tăng cường tiếp cận tìm ca nhiễm HIV thông qua dịch vụ thông báo xét nghiệm bạn tình, bạn chích chung của người nhiễm (PNS); thông qua mạng lưới người nguy cơ cao (SNS); triển khai cấp phát sinh phẩm tự xét nghiệm HIV trên trang web tuxetnghiem.vn; đẩy mạnh truyền thông tại các khu công nghiệp, các trường đại học, cao đẳng nghề trên địa bàn tỉnh.

Thống kê trong 9 tháng năm 2023, số người được xét nghiệm HIV trên địa bàn tỉnh là 30.458 người. Trong đó, tỉnh phát hiện 538 trường hợp dương tính và chủ yếu tập trung ở nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới, chiếm 63,2% (340/538). Kết quả tìm ca cho thấy các nhóm đồng đẳng viên cộng đồng (CBO) giúp phát hiện 54,2% số các ca HIV dương tính được chuyển gửi đến cơ sở y tế để xét nghiệm, 45,8% số ca còn lại do các cơ sở y tế tích cực tìm ca.

Đề cập đến mục tiêu chiến lược quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, bác sĩ Vương Thế Linh cho biết thêm: “Bình Dương đang tập trung cung cấp dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV cho nhóm khách hàng là nam quan hệ tình dục đồng giới, nhóm vợ chồng, bạn tình, bạn chích chung của người nhiễm HIV theo quy trình hướng dẫn của Cục Phòng, chống HIV/AIDS. Trong đó, tỉnh cải thiện hoạt động xét nghiệm khẳng định, kết nối điều trị trong vòng 24 giờ; tập trung các biện pháp dự phòng, như: Cung cấp bao cao su, dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) và sau phơi nhiễm (PEP), điều trị ARV càng sớm càng tốt để từ đó giảm sự lây nhiễm HIV cho cộng đồng”.

HOÀNG LINH - LAN HƯƠNG