Dấu ấn giáo dục qua 40 năm

40 năm đã trôi qua, kể từ khi giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, cùng với sự phát triển về mọi mặt, giáo dục đào tạo cả nước nói chung, trong đó có Bình Dương đã phát triển không ngừng. Nhìn lại quãng đường đã qua, những người làm công tác giáo dục càng tự hào vì đã góp phần thực hiện nhiệm vụ nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phục vụ sự nghiệp CNH-HĐH đất nước.

Điều kiện học tập của HS huyện Phú Giáo được nâng lên rõ rệt. Trong ảnh: Giờ hoạt động ngoài trời của HS trường Mầm non Phước Vĩnh. Ảnh: H.THÁI

Xây dựng nền giáo dục cách mạng

Những ai quan tâm và gắn bó với ngành giáo dục - đào tạo từ những ngày đầu sau giải phóng chắc hẳn còn nhớ rõ, được sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền cách mạng, các nhà giáo tham gia kháng chiến trở về nhanh chóng tiếp quản cơ sở giáo dục cũ, hình thành bộ máy quản lý giáo dục các cấp và ban điều hành các trường học. Ngành đã nhanh chóng bồi dưỡng, đào tạo, bổ sung đội ngũ, cải tạo cơ sở vật chất và khai giảng năm học 1975-1976, năm học đầu tiên sau ngày giải phóng, thay thế nội dung, chương trình giáo dục cũ bằng nội dung, chương trình giáo dục mới XHCN.

Là người gắn bó với ngành GD-ĐT từ những ngày đầu mới giải phóng, ông Trần Hiếu, nguyên Phó Giám đốc Sở GD-ĐT vẫn không quên bước phát triển của giáo dục tỉnh nhà. Ông nhớ lại, để đưa con chữ về vùng xa, thời gian này, phần lớn giáo viên (GV) ở phía Nam tỏa về giảng dạy ở các xã vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Các GV đã không ngại khó, ngại khổ, cùng với phụ huynh tham gia xây dựng trường lớp, đến từng nhà vận động học sinh (HS) đến trường. Các thầy cô tự dựng nhà để ở hoặc ở tạm văn phòng ủy ban, trạm y tế. Cái ăn cũng thiếu thốn, phải ăn độn thêm khoai lang, khoai mì. Dù khó khăn, gian khổ là vậy nhưng đa số nhà giáo vẫn bám trường, bám lớp, tất cả vì HS thân yêu.

Phát triển đội ngũ

Cùng với phát triển trường lớp, ngành quan tâm xây dựng đội ngũ nhà giáo nhằm đáp ứng yêu cầu giảng dạy. Ngoài GV vùng giải phóng, GV tham gia kháng chiến trở về, GV lưu dụng chế độ cũ được đào tạo lại và một bộ phận GV chi viện từ miền Bắc vào, ngành nhanh chóng bắt tay vào việc đào tạo GV cấp I, II để đáp ứng yêu cầu cấp bách của sự nghiệp giáo dục.

Năm tháng trôi qua, sự nghiệp giáo dục tỉnh nhà phát triển không ngừng, đội ngũ nhà giáo tăng về số lượng và ngày càng được chuẩn hóa. Ông Dương Thế Phương, Giám đốc Sở GD-ĐT cho biết, ngành tập trung phát triển đội ngũ GV và cán bộ giáo dục về năng lực chuyên môn, kỹ năng xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục theo định hướng phát triển năng lực HS, năng lực đổi mới phương pháp dạy học.

Trường lớp phát triển

Như bao tỉnh, thành khác, sau giải phóng mạng lưới trường lớp trên địa bàn tỉnh thiếu thốn trầm trọng. Thầy trò dạy và học trong điều kiện vô cùng khó khăn. Theo năm tháng, kinh tế tỉnh nhà ngày càng phát triển, tỉnh quan tâm đầu tư ngân sách xây dựng cơ sở vật chất (CSVC) trường lớp từ nông thôn, vùng sâu, vùng xa đến thành thị. Đến năm 1985, tỉnh không còn xã trắng về giáo dục, đó là một cố gắng lớn của Đảng bộ và nhân dân đã quan tâm chăm lo cho ngành giáo dục.

Đến nay, công tác xây dựng CSVC trường lớp của ngành đã từng bước đáp ứng yêu cầu quy mô phát triển giáo dục. Trên địa bàn tỉnh số phòng học, trường lớp xây kiên cố ngày thêm nhiều, nhiều trường tiểu học, THCS, THPT đã được lầu hóa, 100% trường lớp trong toàn tỉnh đều được kiên cố hóa. Đến năm 2014 tỷ lệ lầu hóa đạt 62,44%. Việc đầu tư mua sắm trang thiết bị cho các trường được UBND tỉnh và các huyện, thị quan tâm mua sắm, ngày càng đáp ứng nhu cầu giảng dạy.

Nâng cao chất lượng

Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Muốn đất nước phát triển cần đầu tư cho giáo dục, nhằm tạo ra nguồn nhân lực cho đất nước. Muốn làm được điều đó, trước tiên phải quan tâm xây dựng đội ngũ nhà giáo. Ông Dương Thế Phương đánh giá, đội ngũ nhà giáo thực hiện đổi mới đồng bộ phương pháp dạy - học, đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của HS theo hướng phát triển năng lực; tăng cường kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức, kỹ năng vào giải quyết các vấn đề thực tiễn, chú trọng các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nghiên cứu khoa học của HS. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy và học, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục trung học.

Những năm qua đội ngũ nhà giáo tích cực hưởng ứng các cuộc vận động lớn của ngành như: “Hai không”, “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”. Các cuộc vận động nói trên đã đem lại những chuyển biến về mặt chất lượng thực chất, đồng thời nâng cao được đạo đức, nhân cách nhà giáo.

Thi đua dạy tốt - học tốt, các phong trào thi đua, những cuộc thi mang tính trí tuệ được thầy trò hưởng ứng tích cực. Ngoài ra, ngành còn triển khai thực hiện các đề án như: Xây dựng trường tạo nguồn, trường THPT chất lượng cao; nâng cao chất lượng dạy ngoại ngữ trong trường phổ thông; xây dựng đội ngũ nhà giáo; kiên cố hóa trường lớp. Từ sự quan tâm đầu tư đúng hướng, chất lượng giáo dục được nâng lên rõ rệt. Chất lượng tuyển sinh vào lớp 10 tăng lên, tỷ lệ HS tốt nghiệp THPT, đậu đại học ngày càng tăng.

Nhận xét về sự phát triển của ngành GD-ĐT tỉnh nhà qua 40 năm, nhà giáo ưu tú Văn Văn Phê, nguyên Hiệu trưởng trường THPT Dĩ An cho rằng, 40 năm qua, sự nghiệp GD-ĐT tỉnh nhà phát triển vượt bậc, trường lớp tăng nhanh theo hướng kiên cố hóa, hiện đại hóa về CSVC và trang thiết bị dạy học. Những ngày mới giải phóng, giáo viên phải dạy kê cấp và nhiều hệ đào tạo, còn bây giờ đội ngũ nhà giáo đã được chuẩn hóa và trên chuẩn. Chất lượng giáo dục theo đó cũng tăng lên. Từ những kết quả đạt được, hy vọng chặng đường tiếp theo ngành sẽ có những bước tiến mới, làm tròn sứ mệnh đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần xây dựng CNH-HĐH tỉnh nhà.

H.THÁI