Đột phá khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo

Những năm qua, Bình Dương đã không ngừng phát triển khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng. Bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Bình Dương đã và đang đặt ra những mục tiêu mới để tiếp tục đột phá trên hành trình phát triển.

Bứt phá, vươn tầm

Trong những năm gần đây, nhu cầu phát triển khoa học - công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) đang ngày càng cấp thiết, là một xu thế tất yếu trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Trên thực tế, xu thế này đã được Đảng và Nhà nước rất quan tâm. Cụ thể như Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 1-11-2012 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “Phát triển KHCN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”.

Bình Dương đã sớm nhận thức được tầm quan trọng của phát triển KHCN, đồng thời lồng ghép các nội dung này vào trong các chương trình, chiến lược ngay từ những ngày đầu đổi mới. Giai đoạn đầu công nghiệp hóa, Bình Dương học tập Singapore để đột phá, đổi mới tư duy về mô hình khu công nghiệp (KCN) tiêu chuẩn quốc tế, mà tiêu biểu là sự ra đời của KCN Việt Nam -Singapore. Trong giai đoạn này, Bình Dương rất chú trọng đầu tư về hạ tầng giao thông, hạ tầng KCN hiện đại, cũng như các hạ tầng công nghệ, đủ khả năng đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và thu hút đầu tư quốc tế.

Giai đoạn bứt phá gắn với sự ra đời của mô hình KCN - dịch vụ - đô thị. Đặt ra tầm nhìn “phát triển không chỉ có công nghiệp”, Bình Dương đã sáng tạo đi đầu cả nước, đẩy mạnh việc hình thành một hệ sinh thái công nghiệp hoàn chỉnh. Trong hệ sinh thái này, đan xen với các KCN sẽ là các khu vực phục vụ nhu cầu xã hội như nhà ở, khu tái định cư, bệnh viện, trường học, công viên, khuôn viên xanh, các công trình văn hóa, thể thao, các dịch vụ tiện ích hiện đại, ứng dụng công nghệ... hướng tới hình thành một môi trường hấp dẫn, đáp ứng nhu cầu người dân. KHCN không chỉ tập trung trong công nghiệp, mà được lan tỏa mạnh mẽ ra đô thị và đi sâu vào dịch vụ, giáo dục và đào tạo.

Từ năm 2015 đến nay, đứng trước xu thế công nghiệp 4.0, bùng nổ về KHCN, Bình Dương đã xây dựng một mô hình tăng trưởng mới, gắn với sự ra đời của mô hình thành phố thông minh (TPTM). Trong giai đoạn này, ĐMST đã được nâng tầm thành vai trò then chốt, là động lực phát triển giúp Bình Dương từ sản xuất truyền thống tiến lên nền kinh tế có giá trị gia tăng cao hơn, thâm dụng tri thức, công nghệ, xây dựng đô thị xanh, sạch, đáng sống, tạo tiền đề vươn đến kinh tế tri thức, kinh tế số. Bình Dương đã thành lập, đưa vào hoạt động Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp; đầu tư phát triển các phòng thực thí nghiệm công nghệ (FabLabs/TechLabs) ở các trường đại học, cao đẳng nhằm xây dựng, phát triển hệ sinh thái và cộng đồng khởi nghiệp tập trung vào các ngành công nghiệp có tiềm năng tăng trưởng cao trên cơ sở ĐMST.

Về chính sách, HĐND tỉnh đã ban hành 4 nghị quyết, UBND tỉnh ban hành 2 quyết định hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa ĐMST. Đối với nguồn nhân lực, Bình Dương có nghị quyết ban hành chính sách thu hút và hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phù hợp với yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Chính sách này mang tính toàn diện, với nhiều ưu đãi vượt trội, đặc biệt trong việc thu hút chuyên gia, bác sĩ, hỗ trợ đào tạo sau đại học. Trong công tác hợp tác quốc tế, Bình Dương đã triển khai nhiều sự kiện nhằm thúc đẩy hội nhập quốc tế trong lĩnh vực KHCN, ĐMST, tổ chức giao lưu kết nối với các nhà khoa học. Các hoạt động nổi bật bao gồm tham quan thực tế tại các doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao, hội thảo khoa học về sức bật của nông nghiệp công nghệ cao, hội thảo chuyên đề về logistics thông minh, du lịch nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ 4.0. Bình Dương cũng đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Viện Hệ thống Nano điện tử Fraunhofer ENAS (Đức) thành lập Trung tâm Nghiên cứu vi điện tử.

Thúc đẩy phát triển thời kỳ mới

Quy hoạch tỉnh Bình Dương thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là cơ sở pháp lý để xây dựng và triển khai các hoạt động liên quan đến thúc đẩy KHCN, ĐMST và TPTM. Bình Dương quan tâm chỉ đạo các ngành, đơn vị phối hợp tham mưu xây dựng kế hoạch phát triển công nghệ cao, công nghệ bán dẫn, phát triển hệ sinh thái KHCN và ĐMST.

Bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Bình Dương đã và đang đặt ra những mục tiêu mới để tiếp tục đột phá trên hành trình phát triển. Một trong những đột phá quan trọng hàng đầu đó là tinh thần đột phá theo Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị “Về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số Quốc gia”.

Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã tích cực triển khai thông qua các chủ trương, kế hoạch và hành động cụ thể, bám sát các mục tiêu Quốc gia và gắn với tinh thần sáng tạo, đổi mới của Bình Dương. Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, ĐMST, chuyển đổi số, xây dựng TPTM, cải cách hành chính và triển khai Đề án 06 đã được thành lập để tập trung chỉ đạo thống nhất. Các hoạt động nổi bật đã được triển khai như kế hoạch hành động triển khai xử lý hồ sơ công việc trên môi trường mạng và sử dụng chữ ký số; kế hoạch quán triệt, tuyên truyền và triển khai thực hiện phong trào “Bình dân học vụ số”, thành lập Hội Kỹ sư trẻ Bình Dương.

Cộng đồng doanh nghiệp cũng thể hiện sự đồng thuận cao đối với Nghị quyết số 57- NQ/TW và Bình Dương đã đề xuất thành lập Hội đồng tư vấn nhằm lắng nghe ý kiến doanh nghiệp. Các hoạt động, sự kiện triển lãm quy mô quốc tế cũng đã diễn ra sâu rộng.

PHƯƠNG LÊ - QUANG TRÍ