Giải tỏa nút thắt về vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Do đặc trưng về quy mô và hoạt động sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) vẫn thường xuyên gặp phải khó khăn trong quá trình tiếp cận vốn ngân hàng. Song, từ đầu năm đến nay, tỷ lệ đầu tư tín dụng đối với DNNVV đã liên tục tăng, cơ bản đáp ứng được nhu cầu về vốn, phục vụ sản xuất kinh doanh của các DNNVV trên địa bàn tỉnh.

 Khách hàng giao dịch tại Vietinbank - Chi nhánh Khu công nghiệp Bình Dương. Ảnh: THANH HỒNG

 Nhiều ngân hàng vào cuộc

Ghi nhận cho thấy, thời gian qua, các ngân hàng thương mại đã có những động thái hỗ trợ DNNVV về mặt chính sách, nguồn tài trợ vốn ưu đãi, xúc tiến mở rộng thị trường. Cụ thể như Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển (BIDV) - Chi nhánh Bình Dương. Từ đầu năm đến nay, chi nhánh đã triển khai sản phẩm “Đồng hành cùng DNNVV Việt Nam” thông qua các các gói tín dụng ngắn hạn 15.000 tỷ đồng, gói tín dụng 11.000 tỷ đồng ưu đãi cho DNNVV, gói tín dụng 10.000 tỷ đồng cho vay trung dài hạn, gói tín dụng 10.000 tỷ đồng ưu đãi doanh nghiệp là thành viên Hiệp hội DNNVV Việt Nam (VINASME) và các chương trình hỗ trợ tín dụng ưu đãi DNNVV thông qua hợp tác với Quỹ Phát triển DNNVV (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), nguồn vốn hỗ trợ Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA)… Đối tượng áp dụng cho nhóm khách hàng DNNVV có sản phẩm đầu ra là nguyên vật liệu, linh kiện và phụ tùng cung cấp cho các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm hoàn chỉnh hoặc các doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất sản phẩm hoàn chỉnh. Theo đó, các DNNVV được hưởng lãi suất cho vay ưu đãi với thời hạn vay vốn lên đến 9 tháng. Đặc biệt, BIDV áp dụng chính sách tài sản bảo đảm ưu đãi, linh hoạt như giảm tỷ lệ tài sản bảo đảm so với quy định hiện hành; bảo đảm bằng quyền đòi nợ hình thành trong tương lai hoặc khoản phải thu. Nhờ đó, giúp doanh nghiệp giảm bớt áp lực thiếu hụt vốn.

Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam (Vietinbank) cũng dành gói tín dụng “Cho vay linh hoạt - lãi suất cố định dành cho khách hàng doanh nghiệp” nhằm cung cấp vốn lưu động với mức chi phí phù hợp nhất, bảo đảm ổn định theo chu kỳ vòng quay vốn theo đặc thù kinh doanh của từng doanh nghiệp. Doanh nghiệp có thể lựa chọn linh hoạt thời hạn vay, lãi suất cố định chỉ từ 5,2% - 6,5%/năm đối với các khoản vay có kỳ hạn từ 1 đến 6 tháng, giúp khách hàng chủ động cân đối nguồn tài chính và kế hoạch kinh doanh năm 2018.

Theo đánh giá của ông Võ Đình Phong, Quyền Giám đốc Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh Bình Dương, trong thời gian qua, nhìn chung các tổ chức tín dụng (TCTD) đã chủ động tiếp cận đối tượng khách hàng là nhóm DNNVV, nghiên cứu, xây dựng các sản phẩm ưu tiên, chương trình tín dụng với lãi suất hợp lý; đồng thời đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng hỗ trợ tích cực cho các khách hàng DNNVV. Bên cạnh đó, các ngân hàng đã đơn giản hóa thủ tục vay vốn để tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp, xem xét cơ cấu lại các khoản vay trên cơ sở đánh giá các biện pháp khắc phục khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Về phía Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các TCTD xây dựng quy trình thu thập, khai thác thông tin về đánh giá trách nhiệm, hoạt động của khách hàng để nâng cao hiệu quả thẩm định và đánh giá mức độ tín nhiệm của khách hàng vay. Sự chỉ đạo này góp phần tăng cường khả năng cho vay không có bảo đảm bằng tài sản…

Ngân hàng - DN cần thực hiện tốt chính sách hỗ trợ DNNVV

Hiện DNNVV chiếm khoảng 97% số lượng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Dù chiếm đa số nhưng năng lực của các doanh nghiệp còn yếu và thiếu. Bà Đỗ Thị Mai Tuyền, Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) - Chi nhánh Bình Dương, nhận xét việc cho vay khuyến khích DNNVV phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch đòi hỏi vốn lớn nhưng nhìn chung các doanh nghiệp chưa có tiềm lực tài chính tốt, chưa thật sự sẵn sàng tham gia sản xuất nông nghiệp công nghệ cao một cách bài bản. Bên cạnh đó, việc cho vay đối với DN, hộ sản xuất cá nhân trên địa bàn tỉnh thường tài sản thế chấp chủ yếu là đất nông nghiệp nên giá trị thấp, khó có thể vay vốn đủ theo nhu cầu sản xuất kinh doanh của các khách hàng có quy mô lớn… Trước thực tế này, khối DNNVV cần có một số giải pháp như đầu tư khoa học - công nghệ, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất kinh doanh để nâng cao sức cạnh tranh; tận dụng cơ hội đến từ các hiệp định thương mại, nâng cao năng lực tài chính, mở rộng kinh doanh… nhằm tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.

Bên cạnh những hạn chế, khó khăn từ phía DNNVV, ghi nhận cho thấy một số TCTD vẫn còn thiếu kinh nghiệm trong việc thẩm định phương án sản xuất kinh doanh của DNNVV, nhất là các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực mới, đặc thù. Cùng với đó, việc duy trì và phát triển sản xuất kinh doanh của DN đã và đang phụ thuộc rất nhiều vào các nguồn vốn vay ngân hàng, tạo ra áp lực lớn cho hệ thống TCTD; trong khi TCTD không có đầy đủ thông tin về doanh nghiệp, không kiểm soát được dòng tiền nên dẫn đến tâm lý e dè khi quyết định cho vay các DNNVV. Ngoài ra, chính sách bảo lãnh tín dụng cho DNNVV còn tồn tại nhiều bất cập, chưa phát huy được hiệu quả trong trợ giúp DNNVV tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng…

Ông Phong khẳng định, Ngân hàng Nhà nước luôn xác định phát triển DNNVV là động lực phát triển của nền kinh tế quốc dân và DNNVV là một trong 5 lĩnh vực ngành ngân hàng ưu tiên đầu tư tín dụng. Do vậy, để tiếp tục mở rộng tín dụng hiệu quả, đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh của DNNVV trong thời gian tới, bản thân doanh nghiệp và ngân hàng cần triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ DNNVV đã được quy định trong Luật Hỗ trợ DNNVV; tích cực thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong quan hệ tín dụng giữa TCTD và doanh nghiệp. NHNN cũng khuyến khích các TCTD phát triển đa dạng các sản phẩm tín dụng, trong đó có các sản phẩm tín dụng đặc thù cho đối tượng DNNVV...

 THANH HỒNG