Hướng về Ngày Phụ nữ Việt Nam (20-10), chúng tôi có dịp trò chuyện với hai nữ quản giáo hiện đang công tác tại Trại tạm giam Công an tỉnh (còn gọi là Trại tạm giam Bến Lớn) và nghe những câu chuyện của họ về việc giúp các can phạm, phạm nhân quay về với nẻo thiện.
Cảm hóa bằng lòng yêu thương
Chúng tôi đến Trại Tạm giam Công an tỉnh, TX.Bến Cát vào một buổi sáng trung tuần tháng 10. Trong cái nắng chói chang, chúng tôi được tiếp xúc với trung úy Ngô Thị Dung, một nữ quản giáo có bề dày kinh nghiệm tại đây. Trung úy Dung cho biết mình gắn bó với trại tạm giam đã được 9 năm. Ban đầu chị bắt đầu công việc với vai trò là nhân viên y tế. Những ngày đầu mới đến đây nhận việc, chị Dung cảm thấy khá bỡ ngỡ với mọi thứ xung quanh.
Hai nữ quản giáo gần gũi, trò chuyện với phạm nhân nữ trong giờ lao động tại vườn rau sạch
Những ngày đầu về công tác, nhiều phạm nhân còn cố tình mượn lý do “bị bệnh” để gặp cán bộ y tế rồi buông lời trêu ghẹo khiến chị vô cùng bối rối. Lâu dần, công việc ổn định, kinh nghiệm càng được tích lũy, cô cán bộ y tế cũng đã biết cách xử lý trước những “tình huống giả bệnh” oái ăm này.
Học thêm lớp đại học cảnh sát, chị Dung trở lại với công việc trong vai trò quản giáo người bị tạm giữ, tạm giam là nữ. Công việc của chị là quản lý, giáo dục, cảm hóa những can phạm mới vào trại; giám sát việc thực hiện nội quy giam giữ và thực hiện chế độ chính sách cho họ. Qua nhiều lần gặp gỡ, tiếp xúc với can phạm đã để lại cho trung úy Ngô Thị Dung những kỷ niệm khó quên.
Có dạo, một nữ can phạm trung niên được đưa vào đây với hành vi “tàng trữ trái phép chất ma túy”. Can phạm này đã từng có tiền án về cùng tội danh trên. Can phạm có HIV nên tỏ thái độ ngang bướng, bất cần. Đồng chí Dung đã nhiều lần trò chuyện để nắm bắt tư tưởng và chuyển hóa tâm lý nữ can phạm này. Thấy can phạm mang bệnh, tâm lý bị xáo trộn, đồng chí Dung đã kịp thời và khéo léo từng vấn đề cho dù là nhỏ nhất. Chỉ một thời gian ngắn, can phạm đã thay đổi thái độ trước tấm lòng của người nữ quản giáo trẻ. Từ dạo ấy, nữ phạm nhân đã chấp hành tốt nội quy giam giữ, không còn hành vi quá khích, hung hăng và tỏ ra hòa đồng với mọi người.
Một dịp khác, khi tiếp xúc với can phạm Hàng Thị Hồng D. trong vụ án chặt đầu chồng tại TX.Thuận An gây rúng động cả nước trong năm vừa qua, ngày đầu vừa nhập trại, thấy can phạm sa sút tinh thần, trung úy Dung liên tục trò chuyện, động viên để can phạm bình tĩnh, ổn định tinh thần. Khi can phạm D. đã bình tĩnh, bằng kinh nghiệm thực tế và bản lĩnh nghiệp vụ, đồng chí Dung đã giải thích, động viên để can phạm thành khẩn khai báo hành vi phạm tội. Dần dần chị Dung đã trở thành điểm tựa để can phạm tâm sự và chia sẻ sự ân hận về hành vi tàn nhẫn của mình. Ánh mắt e dè, sợ sệt ban đầu của can phạm đã thay bằng ánh mắt tin tưởng khi nhìn về phía người nữ cán bộ quản giáo.
Không chỉ với hai can phạm trên, đã rất nhiều trường hợp can phạm, phạm nhân đã được giáo dục, cảm hóa qua những buổi trò chuyện với người nữ quản giáo trẻ tuổi. Nói về điều này, trung úy Dung chia sẻ: “Một ngày có khi tôi tiếp xúc với 3 - 4 can phạm để trò chuyện, cảm hóa họ. Tôi cũng không nhớ hết đã trò chuyện với bao nhiêu can phạm, phạm nhân trong 9 năm qua. Có nhiều trường hợp để lại cho tôi ấn tượng sâu sắc. Ban đầu họ tỏ ra rất nguy hiểm, cứng đầu nhưng khi mình giải thích, trò chuyện chân thành thì họ nhận ra lỗi lầm, từ đó hợp tác hơn với cán bộ trại tạm giam trong việc chấp hành nội quy giam giữ. Muốn cảm hóa được họ thì phải thấu hiểu họ. Qua nhiều lần tâm sự, tôi hiểu được nỗi niềm của các chị em nữ phạm nhân, từ đó giúp họ vượt qua trở ngại tinh thần để cải tạo tốt và hưởng khoan hồng của pháp luật”.
Luôn nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ
Đối tượng giam giữ tại Trại tạm giam rất đa dạng và phức tạp. Các nữ can phạm vào trại với đủ loại hành vi phạm tội. Tính chất phức tạp, nguy hiểm và tinh ranh của một bộ phận can phạm, phạm nhân cũng là khó khăn cho những nữ quản giáo trong công tác quản lý giam giữ và cảm hóa, giáo dục đối với họ. Một số khác lại “dùng luật” để phản biện, phủ nhận tội trạng, thách thức cán bộ quản giáo. Trước tình huống này, chị Dung đã dùng những lập luận sắc bén trên cơ sở kiến thức pháp luật và kinh nghiệm thực tiễn để chuyển hóa đối tượng. Nhiều lúc mềm dẻo nhưng cũng có lúc cứng rắn, mạnh mẽ khiến đối tượng phải khuất phục và hợp tác.
Quân số của đơn vị Trại tạm giam đa số là nam, chỉ có hai đồng chí nữ phụ trách công tác quản giáo. Ngoài đồng chí Ngô Thị Dung còn có trung úy Nguyễn Khiêm Nhẫn, sinh năm 1985. Nhẫn được chuyển từ đơn vị Cảnh sát PCCC tỉnh Bình Dương về đây công tác được vài tuần.
Cũng như những cán bộ chiến sĩ trong đơn vị, trung úy Nhẫn phải thường xuyên trực tại trại cả ngày lẫn đêm. Có khi vài tuần lễ những nữ cán bộ quản giáo nơi đây mới được phép về thăm gia đình trong một buổi tối ngắn ngủi. Vừa lập gia đình không lâu nhưng thường xuyên vắng nhà vì lý do công việc khiến người thân của chị Nhẫn lo lắng, được chị giải thích đặc thù công việc, người thân của các chị cũng yên tâm phần nào. “Những ngày đầu về nhận nhiệm vụ, mọi thứ quá mới mẻ với bản thân tôi. Tôi phải nghiên cứu, đọc rất nhiều văn bản pháp luật, tư liệu chuyên ngành. Tôi cũng học tập các đồng nghiệp những kinh nghiệm để làm tốt hơn nhiệm vụ của mình. Xác định công việc này có những đặc thù riêng về giờ giấc nên tôi luôn nỗ lực hoàn thành tốt nhất mọi nhiệm vụ được giao”.
Từ ngày có trung úy Nhẫn về công tác, trung úy Dung đã giảm tải bớt công việc. Hiện chị vẫn tiếp tục hỗ trợ tổ y tế trong công tác chăm sóc sức khỏe cho can phạm, phạm nhân. Mặc dù vậy, cũng như Nhẫn và các cán bộ quản giáo khác, chị Dung cũng thường xuyên vắng nhà. Tuy ít có quỹ thời gian cho bản thân và gia đình nhưng cả hai đều nỗ lực hết mình vì công việc và luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Với những hy sinh, đóng góp của mình, hai nữ quản giáo luôn được phạm nhân, can phạm và đồng nghiệp tin yêu, quý mến. Đó cũng là món quà tinh thần để những nữ quản giáo tiếp tục phấn đấu hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
TÂM TRANG
Xem thêm bình luận