Hình ảnh những chú heo đất rực rỡ sắc màu luôn gắn với tuổi thơ của nhiều người. Đây còn là sản phẩm nghệ thuật từ đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân. Không còn ở thời kỳ vàng son, “xóm heo đất” phường Lái Thiêu, TX.Thuận An ngày nay đã dần thưa thớt hơn xưa. Tuy nhiên, vượt qua khó khăn, bằng tình yêu nghề, bằng đam mê với “cái nghiệp ông cha để lại”, gần 20 hộ làm heo đất vẫn kiên định trên con đường mình đã chọn nhằm lưu giữ hồn quê. Họ đã đưa “heo đất xuất ngoại”, đi xa hơn, nâng tầm trí tưởng tượng của trẻ thơ...
Heo đất được sơn vẽ các hoa văn ngộ nghĩnh, đáng yêu
Chúng tôi ghé “xóm heo đất” khi đất trời vào xuân. Những hộ dân làm heo đất tại Lái Thiêu chào đón chúng tôi bằng sự hiếu khách. Tại cơ sở gia công heo đất của anh Nguyễn Thanh Phúc, một thanh niên thế hệ 9x tại KP.Long Hòa, phường Lái Thiêu, không khí làm việc diễn ra hết sức khẩn trương. Từ ngoài cửa, hơn 2.000 chú heo đất vừa được vận chuyển từ TX.Tân Uyên về. Trong khi những người đàn ông đang khiêng từng sọt heo đất vào xưởng thì bên trong, những người phụ nữ đang tỉ mẩn trang trí cho heo.
Tại Lái Thiêu, ông Lý Minh là một người có tiếng với việc làm khuôn heo đất. Có mặt tại đây vào lúc xế trưa, P.V đã kịp ghi nhận những công đoạn để cho ra đời một chú heo đất thô. Đất sau khi được đưa về từ các mỏ cao lanh sẽ được quậy thành hồ rồi bước vào công đoạn đổ khuôn và trám chân. Sau 2 giờ, khuôn được tháo để lộ những chú heo đất đã được định hình bước đầu. Những người thợ tiếp tục thao tác gọt tỉa để cạo những phần dư. Tiếp đó là công đoạn nung trong lò từ 10 - 12 giờ để cho ra đời những con heo đất thô. Cực công là vậy nhưng “đất không phụ lòng người”, thu nhập từ lò làm khuôn heo đất đã đem lại cuộc sống ổn định cho ông Lý Minh và những người thợ, chủ yếu người lớn tuổi trong xóm. Mỗi tuần lò ông Lý Minh xuất từ 2.000 - 3.000 con heo đất thô.
Và heo đất đến tay người tiêu dùng
Được biết, tại Lái Thiêu hiện còn khoảng 20 hộ chuyên gia công heo đất thành phẩm. Những hộ làm khuôn heo như ông Lý Minh rất hiếm hoi. Để đáp ứng nhu cầu đầu vào, bà con ở Lái Thiêu thường nhập heo thô từ các lò nung, làm khuôn từ Bến Cát, Tân Uyên. Riêng TX.Tân Uyên ước chừng có trên 30 hộ làm khuôn heo.
Anh Trần Tuấn Anh (SN 1995, ngụ xã Tân Vĩnh Hiệp, TX.Tân Uyên) là một người chuyên vận chuyển heo đất thô cho các hộ dân tại Lái Thiêu. Mỗi tuần, chiếc xe tải 2,5 tấn của anh phải chở hàng liên tục vì nhu cầu quá nhiều.
Có thể nói nghề làm heo đất ở Bình Dương tuy không còn nhộn nhịp như trước đây nhưng rõ ràng vẫn đem lại cuộc sống ổn định cho nhiều lao động, hộ gia đình. Bằng sự lao động nghiêm túc, nắm bắt nhu cầu thị trường, nhiều hộ còn mạnh dạn đầu tư, phát triển sản xuất, nâng tầm doanh nghiệp của mình...
Chúng tôi cũng kịp có mặt tại “xóm chùa Bà”, phường Lái Thiêu, nơi có rất nhiều cửa hàng, cơ sở kinh doanh, gia công heo đất và đồ gốm sứ. Trên những chuyến ghe chiều, những chú heo đất đang được vận chuyển đến thị trường miền Tây và Campuchia. Ông Hữu Tàu (SN 1960), chủ một cơ sở chuyên gia công heo đất tại đây, cho biết: “Tôi gắn bó với nghề làm heo đất này từ lâu lắm rồi. Tùy theo thị trường mà mình đáp ứng. Việc xuất heo đất đi thị trường Campuchia thì tùy thời điểm. Có tháng đi vài chuyến ghe, có tháng chỉ một chuyến. Ngoài ra, tôi còn xuất heo đất cho thị trường các tỉnh miền Tây. Nhìn chung, công việc này cũng dễ sống”.
Không chỉ có hộ ông Tàu mà nhiều hộ khác cũng cho heo đất “xuất ngoại”. Dù xuất hàng bằng đường sông hay đường bộ thì việc tìm kiếm được những đầu ra tiềm năng như trên cũng là bước tiến trong nghề làm heo đất tại Lái Thiêu nói riêng và Bình Dương nói chung. Heo đất Bình Dương được chuyên chở đến các tỉnh miền Trung bằng đường bộ, về các tỉnh miền Tây bằng đường sông. Những năm gần đây, heo đất Bình Dương còn được bán qua thị trường Campuchia, Malaysia, Lào,..
Giờ đây, những chú heo đất với đủ mọi kích cỡ, mẫu mã, không chỉ được bày bán dọc các tuyến đường ở Bình Dương mà còn xuất hiện ở rất nhiều tỉnh trong và ngoài nước. Nụ cười đáng yêu và sắc màu vui tươi của những chú heo đất đã, đang và sẽ tiếp tục đem đến niềm vui cho mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em. Ngoài những chú heo đất ngộ nghĩnh, đáng yêu truyền thống thì heo đất cao cấp thành ống tiết kiệm với đủ hình thù, không chỉ hấp dẫn trẻ em mà còn hướng đến nhiều lứa tuổi.
TÂM TRANG
Xem thêm bình luận