Theo chu kỳ tuần hoàn của vũ trụ, quỹ đạo 4 mùa trong năm và 12 con giáp luôn xoay chuyển. Theo âm lịch, 2019 là năm Kỷ Hợi, xin giới thiệu đôi điều về con heo...
Xét về hình thể, heo tròn trịa, mũm mĩm, béo tốt khác với các loài thú khác như chó, mèo, ngựa, dê… Xét về đức tính, heo hiền từ, điềm đạm khác với các loài thú ăn thịt như hổ, báo, sư tử… Còn đứng ở góc độ văn hóa của người phương Đông, heo là biểu tượng của sự phồn thịnh, sung túc, tài lộc. Tại một số nước trên thế giới, heo còn là vật tế thần, cúng bái và làm sính lễ hôn nhân.
Tên khoa học của heo là sus, thuộc họ lợn (suidae), tiếng Anh là pig. Tại Việt Nam, heo còn được gọi với những cái tên khác như lợn, ỉn, trư... Trong chuỗi 12 con giáp thì chó, gà và heo có mối liên hệ gần gũi, mật thiết với con người hơn những con vật khác. Heo là con vật nuôi gần gũi mà hình ảnh của nó đã đi vào thơ ca, hội họa dân gian và là biểu tượng văn hóa. Trong tiếng Việt hàng ngày, heo cũng thường được nhắc đến, nào là “mập như heo”, “ngu như heo”, “lười như heo”, “ăn như heo”, “ngủ như heo”, “sướng như heo”, “dơ như heo”... Điều đó cho thấy heo không bao giờ lo nghĩ mà luôn phây phây, tốt tướng, hưởng thụ, nhàn nhã. Tuy nhiên, đứng ở góc độ sinh học mà xét, thật ra heo không tối dạ mà trái lại rất thông minh, dễ dạy, ngoan hiền và thân thiện.
Heo là con vật có một mối liên hệ lâu đời nhất với con người, không chỉ ở châu Á mà còn cả châu Âu. Đối với người Việt Nam và Trung Quốc, heo gần gũi đến độ được nhân cách hóa qua nhân vật hư cấu nửa người nửa heo như Trư Bát Giới trong truyện nổi tiếng “Tây Du Ký”. Đối với các dân tộc sống tại các đảo ngoài lục địa Đông Nam Á, bên cạnh chức năng cung cấp thực phẩm, heo còn là biểu tượng của sự giàu có. Đối với các dân tộc ở các bán đảo Thái Bình Dương, heo thường được dùng làm con vật để tế thần. Đối với các nước châu Âu thời cổ đại, heo là con vật được nữ thần Demeter (thần sinh sản trong truyền thuyết Hy Lạp cổ đại) ưa thích.
Người thổ dân da đỏ ở Mỹ cũng xem heo là biểu tượng của sự thịnh vượng và may mắn. Ở Đức, buổi tiệc đêm Noel nhất thiết phải có thịt heo nhằm ngăn ngừa quỷ dữ và đem lại tiền tài cho năm mới. Ở Mỹ, heo được chọn làm biểu tượng của các đội thể thao...
Vì heo vốn nhàn nhã, vô tư, tròn trịa, mũm mĩm, phồn thực, phúc lộc nên người Việt chọn hình tượng con heo để cho ra đời con heo đất tiết kiệm. Trải qua thời gian, con heo đất ngày càng thân thiết với con trẻ. Không ít người lớn chúng ta thuở nhỏ đã từng được ba mẹ, ông bà dạy cách tiết kiệm bằng cách bỏ ống heo. Bài học ống heo là hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn, giúp chúng ta biết cách tiêu xài hợp lý theo kiểu “tích cốc phòng cơ” hoặc san sẻ yêu thương với những người khó khăn, hoạn nạn.
12 con giáp xoay vần. Năm cũ qua đi, năm mới lại đến và thêm một chú heo con đang ngấp nghé trước thềm năm mới, chúc mọi người, mọi nhà một năm mới đủ ăn, dư mặc và luôn vô tư, yêu đời như những chú heo con.
G.HƯƠNG
Xem thêm bình luận