Nói đến Lái Thiêu (TX.Thuận An), nhiều người thường nhắc đến vùng đất của làng nghề truyền thống như nghề gốm, nghề làm thớt gỗ. Ngày nay, khi quá trình đô thị hóa trên địa bàn thị xã diễn ra nhanh, những khu, cụm công nghiệp thi nhau mọc lên kéo theo sự mai một của các làng nghề truyền thống. Hiện trên địa bàn phường Lái Thiêu chỉ còn duy trì nghề thớt gỗ, tập trung chủ yếu ở khu phố Hòa Long.
Mặc dù hiện nay trên thị trường xuất hiện nhiều sản phẩm chày, cối, thớt được làm bằng nhiều vật liệu khác nhau nhưng sản phẩm này làm bằng gỗ thường được nhiều khách hàng chọn mua. Vùng đất Lái Thiêu từng là nơi sản xuất thớt gỗ sôi động bậc nhất cả miền Đông Nam bộ, bởi trước đây nơi này tập trung nhiều cây trồng như mít, me, xoài… - những loại gỗ tốt để làm thớt. Người dân Lái Thiêu làm ra nhiều sản phẩm thớt gỗ mang đi giao thương khắp nơi trong khu vực.
Chị Nguyễn Thị Ngọc Huê, quản lý cơ sở thớt gỗ Năng Lực, kiểm tra sản phẩm trước khi xuất hàng. Ảnh: VĂN TIẾN
Là một trong những người kế tục nghề gia truyền thớt gỗ, bà Lê Thị Hòa cho biết gia đình bên chồng trước đây đã làm nghề này, nay vợ chồng bà tiếp nối nghề gia truyền ông bà để lại. Hiện các sản phẩm thớt, cối, chày gia đình bà làm ra chủ yếu phục vụ cho thị trường đồng bằng sông Cửu Long và miền Trung. Hiện tại, cơ sở kinh doanh của gia đình bà Hòa sản xuất thớt, cối và chày các loại từ gỗ xà cừ, me, tràm bông vàng... Cơ sở đã giải quyết việc làm ổn định cho 10 lao động. Bà cũng định hướng cho người con trai theo nghề này trong thời gian tới.
Cũng là gia đình có truyền thống về nghề thớt gỗ, ông Nguyễn Hữu Năng mong muốn con cái duy trì nghề này. Chị Nguyễn Thị Ngọc Huê là con gái đầu của ông đã thực sự đi theo nghề này. Chị chia sẻ, hiện cơ sở thớt gỗ Năng Lực của gia đình chị sản xuất thớt, chày, cối các loại. Để làm ra một chiếc thớt thành phẩm, người làm phải trải qua 20 công đoạn, trong khoảng thời gian tới 4 tháng, tính từ lúc cây gỗ làm thớt được đốn hạ. Trong mỗi công đoạn làm thớt, sấy gỗ là quan trọng nhất để sản phẩm không bị ẩm mốc, bảo đảm chất lượng, an toàn, vệ sinh. Sản phẩm cơ sở của chị hiện có mặt trên thị trường trong và ngoài nước như Campuchia, Lào, Trung Quốc. Nguyên liệu gỗ làm ra sản phẩm tại cơ sở của chị chủ yếu là xà cừ.
Mỗi ngày, cơ sở thớt gỗ Năng Lực đưa ra thị trường từ 1.000 sản phẩm các loại trở lên. Cơ sở còn tạo việc làm cho 30 lao động với thu nhập bình quân 5 triệu đồng/người/ tháng. Để nâng cao năng suất, cơ sở đã đầu tư máy móc, công nghệ mới làm ra những sản phẩm đẹp hơn, chất lượng hơn nhưng giá thành không đổi. Nhờ đó, thời gian qua, cơ sở thớt gỗ Năng Lực luôn được đánh giá cao trên thị trường; được bình chọn là sản phẩm thương hiệu chất lượng cao năm 2017 và 2018. Chị Huê mong muốn địa phương hỗ trợ thành lập tổ hợp tác để những cơ sở như của chị duy trì hoạt động hiệu quả.
Hiện trên địa bàn phường Lái Thiêu còn khoảng 7 hộ kinh doanh và duy trì nghề truyền thống chày, thớt, cối gỗ. Ông Phạm Phú Nam, Chủ tịch UBND phường Lái Thiêu, cho biết địa phương đang tập trung xây dựng phường văn minh đô thị, do đó những ngành nghề truyền thống có nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường như khói bụi, tiếng ồn sẽ được địa phương vận động các hộ dân chuyển đổi, trong đó có nghề thớt gỗ. Để duy trì nghề truyền thống này, phường sẽ tổ chức họp dân, qua đó nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của bà con, đồng thời đưa ra các giải pháp tháo gỡ khó khăn. Chủ trương của phường là không khuyến khích mở rộng cơ sở sản xuất thớt gỗ. Phường sẽ có chính sách hỗ trợ vốn vay để các cơ sở sản xuất đầu tư máy móc, đổi mới công nghệ nhằm sản xuất ra những sản phẩm chất lượng, đáp ứng yêu cầu thị trường và không gây ô nhiễm môi trường hoặc giúp các hộ sản xuất thớt gỗ chuyển đổi ngành nghề theo nguyện vọng.
VĂN TIẾN