Với nhiều bậc cha mẹ, rối loạn phổ tự kỷ (gọi tắt là hội chứng tự kỷ) ở trẻ em vẫn là căn bệnh xa lạ. Chính vì thế, nhiều trẻ bị tự kỷ đã không được phát hiện và điều trị sớm, dẫn đến bị thiệt thòi cả về trí tuệ, sức khỏe, khó khăn khi hòa nhập cộng đồng. Do đó, các chuyên gia tâm lý khuyên cần phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ mang lại cơ hội để đưa trẻ trở lại với cộng đồng cao hơn.
Nhận biết ngay từ 18 tháng tuổi
Gia đình mới có một đứa cháu nên Nguyễn Thị Tr. tại phường Hiệp Thành, TP.Thủ Dầu Một được ông bà cưng chiều. Ông bà không cho Tr. đi học, đi chơi mặc dù cháu đã 3 tuổi. Hàng ngày, cháu chỉ chơi mỗi trò chơi xếp hình. Thấy có người lạ, Tr. chạy vào phòng, hoặc ôm chân ông bà khóc. Mỗi khi có điều gì không bằng lòng, bé la hét và đập đầu vào tường nhà. Thấy con có dấu hiệu bất thường, mẹ cháu Tr. đưa con đi khám và phát hiện cháu bị hội chứng tự kỷ.
Cô giáo tại Trung tâm Ứng dụng khoa học tâm lý Sống Trẻ giúp trẻ tự kỷ hòa nhập cộng đồng
Cũng như Tr., hiện nay có rất nhiều trẻ bị tự kỷ và đó cũng là lý do nhiều trung tâm, cơ sở hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập trẻ tự kỷ ra đời. Ở Bình Dương hiện có 4 trung tâm. Trao đổi với anh Trịnh Văn Điềm, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng khoa học tâm lý Sống Trẻ (phường Hiệp Thành) cho biết, tự kỷ là một rối loạn phát triển thần kinh của não bắt đầu từ trẻ nhỏ và phát triển kéo dài suốt đời, khiến trẻ bị ảnh hưởng và tổn thương trong các giao tiếp với môi trường xung quanh, gặp nhiều khó khăn trong học tập, diễn đạt và gây khiếm khuyết về trí tuệ nếu không được điều trị.
Hội chứng tự kỷ chủ yếu là di truyền, tuy nhiên các nhà nghiên cứu chưa tìm ra được gen hay tổ hợp gen nào gây ra bệnh này. Một số nguyên nhân khác như người mẹ mắc virus Rubella, bệnh lý tuyến giáp gây thiếu hụt tyroxin, bệnh đái tháo đường của mẹ trong suốt thời kỳ thai nghén cũng là nguyên nhân dẫn đến trẻ bị tự kỷ. Một số loại thuốc sử dụng trong thai kỳ như thuốc an thần, Acid Valproic, thuốc điều trị dạ dày, viêm khớp cũng được cho là yếu tố gây nên tự kỷ ở trẻ...
Cần điều trị đúng khoa học
Ông Điềm nhấn mạnh, đối với trẻ bị hội chứng tự kỷ sẽ không thể trở lại bình thường. Việc phát hiện sớm trẻ bị hội chứng tự kỷ sẽ giúp trẻ càng có nhiều cơ hội hòa nhập cộng đồng, nhất là từ 18 tháng đến 3 tuổi. Nhiều trẻ phát hiện bệnh trễ, từ 6 - 7 tuổi, rất khó để can thiệp. Nguyên nhân trẻ phát hiện trễ hội chứng tự kỷ hầu hết do phụ huynh không hiểu, chưa mạnh dạn đưa con đi kiểm tra, nhiều trường hợp mơ hồ và điều trị bằng những phương pháp phản khoa học. Thấy con chậm nói, chị Nguyễn Thanh L., công nhân Công ty Shyang Hung Cheng (TX.Thuận An) nghe mọi người trong khu trọ khuyên nên đưa con đi châm cứu, trị liệu, cắt thuốc Nam, thuốc Bắc về uống… Ai chỉ ở đâu gia đình chị cũng tới tìm nhưng không cải thiện được triệu chứng cho trẻ mà mất tiền oan.
Những trường hợp trên đã vô tình đẩy con mình đi xa hơn với việc hòa nhập cộng đồng. Đến khi được phát hiện con bị hội chứng tự kỷ đưa đi điều trị đã muộn. Anh Điền chia sẻ thêm, đối với hội chứng tự kỷ không có thuốc điều trị đặc hiệu. Một trong những phương pháp hiệu quả đang được triển khai trong can thiệp hội chứng tự kỷ là các liệu pháp về tâm lý giáo dục. Phương pháp này, mỗi trẻ mắc hội chứng tự kỷ sẽ được kiểm tra, đánh giá tùy theo mức độ nặng nhẹ, chuyên gia tâm lý xây dựng chương trình can thiệp cho từng trẻ với các bài học về ngôn ngữ, kỹ năng tương tác, nhận thức màu sắc, cao thấp, toán học… Từ đó, các chuyên viên sẽ trực tiếp hướng dẫn, can thiệp mẫu để cho phụ huynh biết cách cùng hỗ trợ cho trẻ tập khi ở nhà. “Phụ huynh không thể đứng ngoài cuộc trong việc can thiệp cho con, vì chỉ có cha mẹ mới đưa ra lời khuyên tốt nhất cho con mình làm theo các bài can thiệp ở lớp. Vai trò của phụ huynh chiếm 50 - 60% sự thành công của một ca can thiệp cho trẻ”, ông Điềm nhấn mạnh.
THIÊN LÝ
Xem thêm bình luận