Sản xuất nông nghiệp hữu cơ: Mô hình cần được nhân rộng

Những năm gần đây, sản xuất nông nghiệp hữu cơ (NNHC) là xu hướng sản xuất nông nghiệp mới. Bên cạnh việc duy trì sức khỏe của hệ sinh thái, sản xuất ra các sản phẩm sạch, NNHC còn đóng vai trò quan trọng trong việc tái cơ cấu và đổi mới nền nông nghiệp trong quá trình hội nhập.

Sản xuất nông nghiệp sạch

Theo Hiệp hội NNHC Việt Nam, cả nước hiện có 33 tỉnh, thành triển khai mô hình sản xuất NNHC. Tại Bình Dương, đến nay toàn tỉnh có 90 trang trại đạt tiêu chuẩn VietGAP, có 52 cơ sở với 26 nhóm sản phẩm được cấp giấy xác nhận sản xuất sản phẩm an toàn. Tổng diện tích ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt của tỉnh đạt 2.754,4 ha, trong đó có nhiều trang trại áp dụng đồng thời các tiêu chuẩn VietGAP, Global GAP, Organic.

Tại nông trại Vinamit Organic Farm (Phú Giáo), diện tích lên đến hơn 150 ha với 54 giống cây trồng, đã đạt được chứng nhận canh tác hữu cơ và nông sản hữu cơ theo tiêu chuẩn Organic hữu cơ USDA (Bộ Nông nghiệp Mỹ) và Organic hữu cơ EU (Liên minh châu Âu) vào ngày 6-12-2016. Đây là thành quả của 3 năm nông trại này thực hiện nghiêm ngặt các quy trình canh tác hữu cơ và cải tạo đất, nước, không khí, môi trường, hệ sinh vật cân bằng theo tiêu chuẩn hữu cơ.

Việc áp dụng sản xuất NNHC sẽ tạo nguồn thu nhập cao cho người dân và góp phần nâng cao chất lượng nông sản trên thị trường. Trong ảnh: Ông Đoàn Minh Chiến (bên trái), chủ trang trại tổng hợp Đoàn Minh Chiến (Bắc Tân Uyên), chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc bưởi với đồng nghiệp. Ảnh: CTV

Ông Nguyễn Lâm Viên, Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Vinamit, cho biết các giống cây trồng và nguồn cây giống trong trang trại Vinamit Organic Farm được công ty nghiên cứu lựa chọn loại giống có sẵn khả năng kháng bệnh tự nhiên tốt, hệ miễn dịch mạnh, phù hợp và thích nghi với điều kiện tự nhiên nuôi trồng, kháng sâu bệnh và sức phát triển tốt. Công ty không sử dụng các giống cây đã bị biến đổi gen hay không có nguồn gốc hữu cơ vào nuôi trồng và sản xuất.

Là một trong những người có kinh nghiệm trong trồng trọt các loại cây có múi và áp dụng nhiều tiêu chuẩn sản xuất nông nghiệp sạch, ông Đoàn Minh Chiến, chủ trang trại tổng hợp Đoàn Minh Chiến (Bắc Tân Uyên) cũng đã áp dụng sản xuất NNHC. Ông Chiến chia sẻ, thực hiện việc đổi mới sản xuất nông nghiệp, trang trại của ông mạnh dạn áp dụng các quy chuẩn sản xuất NNHC đối với cây cam và bưởi. So với các quy chuẩn sản xuất nông nghiệp sạch khác, sản xuất NNHC đòi hỏi phương pháp canh tác kỹ hơn, tuân thủ nghiêm ngặt hơn. Trang trại cũng đang từng bước áp dụng các công nghệ mới trong sản xuất NNHC vào các sản phẩm chủ lực của trang trại.

Cần nhân rộng các mô hình

Ông Viên nhận định, sản phẩm nông nghiệp tự nhiên hiện nay là nhu cầu cần thiết của người tiêu dùng để bảo đảm sức khỏe; NNHC sẽ là con đường phát triển tất yếu của ngành nông nghiệp. Do đó, việc nhân rộng các mô hình sản xuất NNHC là hết sức cần thiết, bởi đây là điều kiện đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn an toàn nông sản trong giai đoạn hiện nay, góp phần xây dựng thương hiệu cho nông sản địa phương.

Ngoài liên quan đến vấn đề an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường, NNHC còn làm gia tăng giá trị cho các sản phẩm nông nghiệp gấp 2 - 10 lần so với sản phẩm nông nghiệp thông thường. Tuy nhiên, để làm được NNHC đòi hỏi người làm phải có kiến thức, có đủ vốn và tính kiên trì. Trên thực tế, thời gian chuyển đổi từ phương thức canh tác thông thường sang phương thức sản xuất hữu cơ trung bình mất từ 2 - 3 năm. Bên cạnh nguồn vốn, thời gian triển khai dài, việc chứng nhận sản phẩm hữu cơ cũng còn gây nhiều khó khăn cho các trang trại, hộ nông dân. Ông Chiến cho biết, hiện nay ở Bình Dương, các sản phẩm NNHC đã có nhiều. Tuy canh tác theo phương thức NNHC nhưng những người tham gia mô hình này phải bán theo giá sản phẩm thông thường bởi chưa được chứng nhận sản phẩm hữu cơ, do theo yêu cầu của tiêu chuẩn phải ít nhất 3 năm thời gian chuyển đổi mới được chứng nhận. Ngay cả trang trại Đoàn Minh Chiến của ông cũng còn gặp khó để có chứng nhận nhằm đưa sản phẩm bưởi sang thị trường Nhật Bản.

Nhằm tạo điều kiện để phát triển NNHC, các chính sách hỗ trợ đã được Nhà nước ban hành. Có thể kể đến như Nghị định số 109/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định những chính sách được ban hành ưu tiên cho phát triển NNHC, trong đó ưu tiên kinh phí khoa học, khuyến nông để thực hiện đề tài nghiên cứu, dự án khuyến nông, nhất là về giống kháng sâu bệnh, phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật sinh học, thuốc thú y thảo mộc… Đối với Bình Dương, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định 157/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch phát triển ngành nông, lâm, ngư nghiệp tỉnh Bình Dương đến năm 2020 và bổ sung quy hoạch đến năm 2025, theo đó NNHC cũng được đẩy mạnh phát triển…

KHÁNH ĐĂNG