Tăng huyết áp: Yếu tố nguy cơ tim mạch hàng đầu

Ngày nay, tăng huyết áp (THA) là vấn đề sức khỏe toàn cầu vì nó ảnh hưởng đến tuổi thọ của con người cũng như tần suất các yếu tố nguy cơ tim mạch gia tăng. Bác sĩ chuyên khoa II Trần Văn Thu, Bệnh viện Điều dưỡng - Phục hồi chức năng tỉnh, cho biết THA cũng là một trong những bệnh tim mạch phổ biến nhất...

 BS Trần Văn Thu đang siêu âm tim cho một bệnh nhân tại Bệnh viện Điều dưỡng - Phục hồi chức năng tỉnh

Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. THA là một trong những yếu tố nguy cơ tim mạch. Trong khi đó, tỷ lệ THA ngày càng gia tăng. Thống kê gần đây cho thấy, tỷ lệ THA ở Việt Nam chiếm khoảng 25% và có xu hướng ngày càng trẻ hóa.

THA là triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau. THA có “quan hệ gần gũi” với nguy cơ bệnh mạch vành và đột quỵ. Tuy nhiên, những nguy cơ, như: Tuổi tác, hút thuốc lá, rối loạn lipid máu cũng làm gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch cũng như số đo huyết áp. Những yếu tố nguy cơ của bệnh THA, bao gồm: Ăn nhiều muối, uống nhiều rượu, tình trạng căng thẳng (stress) thường xuyên... Đa số bệnh nhân THA không có triệu chứng gì cho đến khi phát hiện bệnh. Đau vùng chẩm đầu là triệu chứng thường gặp. Ngoài ra, có thể gặp các triệu chứng khác, như: hồi hộp, mệt, khó thở, mờ mắt...

THA có thể dẫn đến các bệnh lý về tim, như: Suy tim, cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim. BS Thu nói rằng, suy tim và bệnh mạch vành là hai biến chứng chính và là nguyên nhân gây tử vong cao nhất đối với THA. THA còn là yếu tố dẫn đến xơ vữa động mạch, tạo điều kiện cho sự hình thành xơ vữa động mạch. Phồng động mạch chủ, bóc tách là 2 biến chứng hiếm gặp nhưng nếu gặp phải thì bệnh đã rất nặng, dễ dẫn đến tử vong.

Những nghiên cứu, ứng dụng trong điều trị về THA của các chuyên gia về bệnh tim mạch cho thấy, kiểm soát huyết áp có thể làm giảm khoảng 40% nguy cơ đột quỵ và khoảng 15% nguy cơ nhồi máu cơ tim. Theo các chuyên gia, trên thực tế có không ít bệnh nhân huyết áp cao nhiều hơn so với bình thường nhưng các tổn thương cơ quan đích sau nhiều năm vẫn chưa xảy ra. Ngược lại, có những bệnh nhân tuy số đo huyết áp chưa cao lắm nhưng vẫn bị tai biến tại các cơ quan đích, điển hình nhất là tai biến mạch máu não. Những bệnh nhân này thường có kèm theo những yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch. Vì thế, việc điều trị THA đồng thời phải làm giảm và mất đi những yếu tố nguy cơ tim mạch.

Trong phương pháp điều trị bệnh THA, hạn chế các biến chứng về tim mạch, theo BS Thu quan trọng là thay đổi các yếu tố nguy cơ và có chế độ ăn uống, sinh hoạt điều độ. Trong chế độ ăn uống cần hạn chế muối, dầu mỡ, các chất béo động vật, đường, kiêng uống rượu, thuốc lá, nước chè đặc. Nên ăn nhiều rau quả, cá tươi. Trong sinh hoạt, không nên để tình trạng stress kéo dài, tránh lao động trí óc căng thẳng, lo lắng nhiều. Người bệnh nên tập thể dục nhẹ, phù hợp, tùy theo mức độ nhằm hạn chế các yếu tố gây xơ vữa động mạch, hạn chế các biến chứng về tim mạch. Tốt nhất, nên khám BS để được tư vấn, hướng dẫn trước khi chọn cho mình một môn thể dục phù hợp. Cần chú ý kiểm soát huyết áp và kiểm soát sự rối loạn lipid máu.

Cuộc sống bịstress, chế độ ăn uống nhiều chất béo, chất ngọt, lười vận động... là những nguyên nhân dẫn đến THA. Do đó, để bảo vệ sức khỏe của mình, BS Thu khuyên mọi người nên đi khám sức khỏe định kỳ và khi có dấu hiệu bất thường trong cơ thể để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Có như thế, mới hạn chế được các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

 HỒNG THUẬN