Trong bối cảnh nhiều ngân hàng thương mại vẫn “đua” lãi suất huy động gây ảnh hưởng tới lãi suất cho vay, vào giữa tháng 12-2022, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã đưa ra lời kêu gọi về việc thống nhất áp dụng mức lãi suất huy động tại các kỳ hạn tối đa 9,5%/năm, đã bao gồm các khoản khuyến mại cộng lãi suất nhằm ổn định mặt bằng lãi suất huy động, bảo đảm an toàn thanh khoản hệ thống ngân hàng, trên cơ sở đó tiết giảm chi phí nhằm giảm lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp. Ngay sau khi đồng thuận cam kết không đẩy lãi suất huy động quá 9,5%/năm, nhiều ngân hàng đã điều chỉnh và công bố biểu lãi suất huy động mới.
Theo đó, với nhóm ngân hàng có vốn nhà nước, lãi suất cao nhất giữ nguyên ở mức 7,4%/năm. Tại nhiều ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân, mức lãi suất niêm yết cao nhất đang xoay quanh 9,5%/năm. Cụ thể, Saigonbank đã giảm mạnh khoảng 0,4-1 điểm % ở nhiều kỳ hạn, lãi suất cao nhất tại ngân hàng này giảm từ 10,5% xuống 9,5%/năm. OceanBank mới đây cũng hạ lãi suất huy động cao nhất đối với sản phẩm tiền gửi kỳ hạn 12 tháng từ 10%/năm về 9,2%/năm. Ngân hàng MSB điều chỉnh giảm 0,4 điểm % lãi suất huy động ở tất cả kỳ hạn, đưa lãi suất huy động ở mức 9%/năm với tiền gửi kỳ hạn từ 13-36 tháng, 8,9%/năm với kỳ hạn 12 tháng và 9,2%/năm với kỳ hạn từ 6-11 tháng.
Các chuyên gia nhìn nhận, lãi suất huy động tăng nhanh do một số ngân hàng quy mô vừa và nhỏ buộc phải tăng lãi suất lên mức cao hơn mặt bằng chung của thị trường để giữ chân khách hàng, không hẳn do gặp vấn đề thanh khoản. Hơn nữa, giao dịch tín chấp trên thị trường liên ngân hàng bị hạn chế, các giao dịch hầu như đều bị yêu cầu có tài sản bảo đảm và bị áp tỷ lệ phòng vệ rủi ro quá cao so với thời điểm trước đó. Cùng với đó là áp lực thực hiện quy định về tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn, cho vay trung dài hạn khiến các ngân hàng đẩy lãi suất huy động vốn trung dài hạn lên cao hơn nhằm bảo đảm tuân thủ quy định.
VNBA cho hay, việc một số ngân hàng thương mại điều chỉnh tăng mạnh lãi suất huy động đã ảnh hưởng đến việc thực hiện các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp giảm lãi suất cho vay theo chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, đồng thời dẫn đến rủi ro gia tăng nợ xấu, lãi treo từ phía khách hàng. Thêm vào đó, lãi suất huy động tăng, đẩy chi phí huy động vốn cao hơn, làm giảm biên độ lợi nhuận của các ngân hàng, khiến tốc độ tăng trưởng lợi nhuận ngân hàng chậm lại. Chuyên gia kinh tế, TS Cấn Văn Lực nhận định, một trọng những vấn đề của nền kinh tế trong năm 2023 là nợ xấu tiềm ẩn có thể tiếp tục gia tăng. Nên nếu ngân hàng tiếp tục tăng lãi suất thì nợ xấu là rủi ro hiện hữu.
Ngoài ra, nếu không hạ lãi suất, ngân hàng có thể không được ưu tiên hạn mức tăng trưởng (room) tín dụng năm sau. Trong chỉ đạo mới đây đến các tổ chức tín dụng, Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh sẽ theo dõi các trường hợp ngân hàng tiếp tục tăng lãi suất và có biện pháp xử lý đối với các ngân hàng này. Tuy nhiên, theo các ngân hàng, để thực hiện được những chỉ đạo này, các ngân hàng đã kiến nghị cơ quan quản lý có những biện pháp như hỗ trợ thanh khoản tối đa qua thị trường mở (OMO), nới tỷ lệ dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi (LDR), hỗ trợ nghiệp vụ mua bán ngoại tệ hoán đổi.
MY PHAN
Xem thêm bình luận