Tăng thời gian tại ngũ: Đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới

Ngày 19-6-2015, kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) số 78/2015/ QH13 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2016. Trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Bình Dương, đại tá Vũ Đức Thành, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đã chia sẻ về những điểm mới, cũng như ý nghĩa của Luật NVQS 2015 đã được Quốc hội thông qua.

Ông Trần Văn Nam, Phó Bí thư Tỉnh ủy (nay là Bí thư Tỉnh ủy), Chủ tịch UBND tỉnh bắt tay động viên thanh niên TP.Thủ Dầu Một yên tâm lên đường nhập ngũ năm 2015 Ảnh: QUỐC CHIẾN

- Ông có thể cho biết một số quy định mới của Luật NVQS năm 2015?

- Luật NVQS số 78/2015/ QH13 đã được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 19-6- 2015. Theo đó, luật quy định về NVQS; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân và chế độ, chính sách trong việc thực hiện NVQS... Điểm mới của Luật NVQS năm 2015 là độ tuổi gọi nhập ngũ là từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; trường hợp công dân là sinh viên được đào tạo trình độ cao đẳng hoặc đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ sẽ đến hết 27 tuổi (theo quy định cũ, độ tuổi gọi nhập ngũ là từ 18 đến 25 tuổi). Đối với công dân nữ trong độ tuổi thực hiện NVQS trong thời bình, nếu tự nguyện đăng ký và quân đội có nhu cầu thì được phục vụ tại ngũ.

Thời hạn phục vụ tại ngũ trong thời bình là 24 tháng. Trước đây, thời hạn phục vụ của hạ sĩ quan, binh sĩ là 18 tháng; với hạ sĩ quan chỉ huy, hạ sĩ quan, binh sĩ chuyên môn kỹ thuật do quân đội đào tạo, hạ sĩ quan, binh sĩ trên tàu hải quân là 24 tháng. Bên cạnh đó, luật này cũng quy định cụ thể tiêu chuẩn công dân được gọi nhập ngũ phải là người có lý lịch rõ ràng; chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo quy định; có trình độ văn hóa phù hợp.

Từ ngày 1-1-2016, thời gian tại ngũ của quân nhân nghĩa vụ là 24 tháng. Trong ảnh: Tuổi trẻ TP.Thủ Dầu Một hăng hái lên đường nhập ngũ năm 2015 Ảnh: Q.CHIẾN

Hàng năm, Nhà nước sẽ gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân một lần vào tháng 2 hoặc tháng 3. Trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh thì được gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân lần thứ hai. Đối với địa phương có thảm họa hoặc dịch bệnh nguy hiểm thì được điều chỉnh thời gian gọi nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân. Ngoài ra, luật còn quy định miễn gọi nhập ngũ đối với những trường hợp như: Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một; một anh hoặc một em trai của liệt sĩ; một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, công an nhân dân; cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật từ 24 tháng trở lên. Người đã đăng ký NVQS, khi thay đổi chức vụ công tác, trình độ học vấn, chuyên môn, tình trạng sức khỏe và thông tin khác liên quan phải đăng ký bổ sung tại cơ quan đăng ký NVQS. Trường hợp đi khỏi nơi cư trú, nơi làm việc, học tập từ 3 tháng trở lên thì phải đăng ký NVQS tạm vắng và đăng ký lại trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ khi trở về.

- Thưa ông, vì sao phải điều chỉnh tăng thời gian phục vụ tại ngũ từ 18 lên 24 tháng?

- Thời hạn phục vụ tại ngũ trong thời bình của hạ sĩ quan và binh sĩ theo quy định của Luật NVQS trước đây đã bộc lộ nhiều bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội nhân dân và nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Vì vậy, Luật NVQS năm 2015 quy định thống nhất thời hạn phục vụ tại ngũ trong thời bình của hạ sĩ quan và binh sĩ là 24 tháng nhằm bảo đảm đủ thời gian huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; giảm mức độ tổn thất về con người và vũ khí khi tác chiến xảy ra. Bên cạnh đó, Quân đội nhân dân Việt Nam đang tiến lên hiện đại với nhiều vũ khí, trang bị kỹ thuật công nghệ cao, vì vậy đòi hỏi bộ đội phải có đủ thời gian huấn luyện nâng cao trình độ. Ngoài việc thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, quân đội còn phải thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng khác do Đảng và Nhà nước giao như: Cứu hộ, cứu nạn, phòng tránh thiên tai, khắc phục hậu quả chiến tranh, công tác dân vận... đã chiếm một phần đáng kể thời gian huấn luyện của bộ đội. Đồng thời, Luật NVQS cũ quy định hai thời hạn phục vụ tại ngũ khác nhau (18 tháng và 24 tháng) chưa thật sự công bằng, ảnh hưởng đến tư tưởng của hạ sĩ quan và binh sĩ, nhất là đối với đối tượng phục vụ tại ngũ 24 tháng.

- Ông có thể cho biết mục đích của việc tăng tuổi đối với sinh viên được đào tạo trình độ cao đẳng hoặc đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ?

- Luật NVQS cũ quy định độ tuổi gọi công dân nhập ngũ trong thời bình từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi nên hàng năm, tỷ lệ công dân có trình độ đại học trở lên được gọi nhập ngũ vào quân đội rất thấp. Mặt khác, số công dân được ưu tiên tạm hoãn gọi nhập ngũ để học đại học, sau khi tốt nghiệp phần lớn đã hết độ tuổi gọi nhập ngũ. Vì vậy, có rất nhiều công dân còn lợi dụng chính sách tạm hoãn gọi nhập ngũ để trốn tránh thực hiện NVQS… Trong khi đó, quân đội ngày càng đòi hỏi sự chính quy, tinh nhuệ; đòi hỏi những người có năng lực, trình độ cao. Do đó, Luật NVQS năm 2015 bổ sung quy định về độ tuổi gọi nhập ngũ trong thời bình đến hết 27 tuổi đối với công dân học chương trình đào tạo đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ vừa để bảo đảm thanh niên nhập ngũ có chất lượng ngày càng cao và công dân có thể lựa chọn nhập ngũ trước đi học, hoặc sau khi học xong để làm tròn nhiệm vụ của mình với Tổ quốc. Đồng thời, đây cũng là điều kiện để cán bộ, công chức tôi rèn qua môi trường quân đội, có những trải nghiệm, thử thách, sau này trở thành những những cán bộ lãnh đạo giỏi.

- Xin cảm ơn ông!

THU THẢO (thực hiện)