Tín hiệu tích cực từ giáo dục STEM

Một trong những nhiệm vụ ngành giáo dục - đào tạo (GD-ĐT) triển khai thực hiện trong năm học 2020-2021 là đẩy mạnh giáo dục (GD) về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM) trong GD phổ thông nhằm tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 cho học sinh (HS). Trên cơ sở đó, nhiều chuỗi hoạt động đã và sẽ diễn ra nhằm hỗ trợ các trường triển khai thực hiện có hiệu quả GD STEM cho HS.

HS trường THPT Tân Phước Khánh (TX.Tân Uyên) làm quen với giáo dục STEM qua bài học “Thiết kế mạch điện cầu thang”

Đa dạng hình thức giáo dục STEM

Thực hiện dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho HS, trong những năm học gần đây, các trường THCS, THPT đã từng bước tổ chức các hoạt động GD STEM cho HS. Với trường THPT Trịnh Hoài Đức (TP.Thuận An), năm học 2019-2020, nhà trường đã tổ chức cuộc thi ý tưởng thông minh dành cho HS. Cuộc thi đã khơi dậy niềm đam mê nghiên cứu khoa học của HS, giúp các em vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn của cuộc sống. Từ cuộc thi này, nhà trường tìm ra những em có tài năng tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh do Sở GD-ĐT tổ chức vào cuối năm. Tiếp tục khơi dậy trong các em niềm đam mê nghiên cứu khoa học, sắp tới đây trường cử HS tham gia cuộc thi lập trình nhập vai tại trường Đại học Việt Đức; cuộc thi đua thuyền chạy bằng năng lượng mặt trời lập trình arduio ở Đại học Sư phạm kỹ thuật TP.Hồ Chí Minh. Tham gia các sân chơi trí tuệ, HS được cọ sát với thực tế, đồng thời làm quen dần với GD STEM.

Thích ứng chủ trương đổi mới dạy và học, giáo viên (GV) các bộ môn của trường THPT Tân Phước Khánh (TX. Tân Uyên) cũng chủ động triển khai dạy học gắn với áp dụng vào thực tiễn cho HS. Hàng năm, nhà trường tổ chức cuộc thi bắn tên lửa nước, giúp HS củng cố kiến thức ở môn vật lý. Ngoài ra, GV các bộ môn cũng tích cực đưa STEM vào các tiết dạy. Mới đây nhất, khi đến thăm trường, chúng tôi tình cờ chứng kiến buổi học theo mô hình GD STEM của HS với nội dung “Thiết kế mạch điện cầu thang”. Tiết học tạo được hứng thú cho HS khi các em sáng tạo, thiết kế mô hình, đồng thời thuyết trình về sản phẩm của nhóm. Được biết, 2 năm nay nhà trường đã thực hiện dạy học theo STEM cho HS ở cả 3 khối 10, 11, 12. Theo thầy Nguyễn Hoàng Hùng, Hiệu trưởng nhà trường, sắp tới đây, nhà trường sẽ phối hợp với trường Đại học Quốc tế miền Đông đưa HS đến trường trải nghiệm STEM tại khoa cơ điện tử. Bên cạnh đó, ban giám hiệu cũng chỉ đạo GV bộ môn đẩy mạnh giảng dạy theo STEM, giúp cho HS có những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học.

Đẩy mạnh giáo dục STEM

Đổi mới, sáng tạo trong giảng dạy, các trường nói chung, từng GV nói riêng đã tích cực đổi mới hình thức dạy học, đáp ứng nguồn nhân lực cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Về phía ngành, hàng năm, Sở GD-ĐT đều tổ chức cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho HS THCS và THPT. Bà Nguyễn Hồng Sáng, Giám đốc Sở GD-ĐT, nhìn nhận: “Từ cuộc thi này giúp cho thế hệ trẻ nhận thức được khoa học - công nghệ thực sự là động lực thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đô thị hóa, góp phần quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà”.

Đẩy mạnh GD theo định hướng STEM, mới đây, Sở Khoa học Công nghệ đã tổ chức lớp tập huấn nâng cao năng lực giảng dạy cho GV theo định hướng STEM/ STEAM cho GV các bộ môn: Toán, vật lý, hóa học, sinh học, tin học và công nghệ tại các trường THCS, THPT trong tỉnh. Các thầy cô được trang bị những kiến thức cơ bản và được hướng dẫn thực hành đúng tiêu chuẩn phù hợp cho các chương trình GD STEM/STEAM hiện đại; những kiến thức và kỹ năng xây dựng các bài giảng tích hợp STEM/STEAM thực tế dành cho HS.

Triển khai thực hiện GD STEM, vào đầu năm học này, Sở GD-ĐT đã chỉ đạo các trường nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và GV về vị trí, vai trò và ý nghĩa của GD STEM trong trường học; thống nhất nội dung, phương pháp và các hình thức tổ chức thực hiện GD STEM. Các hình thức tổ chức GD đó là nội dung bài học theo chủ đề STEM gắn với việc giải quyết tương đối trọn vẹn một vấn đề. Trong đó, HS được tổ chức tham gia học tập một cách tích cực, chủ động và biết vận dụng kiến thức vừa học để giải quyết vấn đề đặt ra; thông qua đó góp phần hình thành phẩm chất, năng lực cho HS. Tùy thuộc vào đặc thù từng môn học và điều kiện cơ sở vật chất, các trường có thể áp dụng linh hoạt các hình thức tổ chức GD STEM.

 HỒNG THÁI