Tri ân những anh hùng liệt sĩ

Theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, những thanh niên ưu tú đã lên đường bảo vệ quê hương, đất nước. Chiến tranh, bom đạn ác liệt đã lấy đi một phần thân thể, có người mãi mãi nằm lại nơi chiến trường. Sau giải phóng, để đưa các liệt sĩ (LS) trở về với gia đình, nhiều cựu chiến binh (CCB), lực lượng vũ trang tỉnh đã nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt LS. Thể hiện lòng tri ân những LS đã hy sinh, Bình Dương đã đầu tư xây dựng nghĩa trang liệt sĩ, chăm sóc chu đáo từng phần mộ LS.

 Tại Lô 82, các CCB đã bốc được nhiều hài cốt được chôn chung một ngôi mộ

 Tình đồng đội

 Một buổi chiều tà của những ngày cuối tháng 7 tri ân, chúng tôi về thăm ông Nguyễn Văn Chánh (SN 1949), ấp Xóm Lẫm, xã Thanh Tuyền, huyện Dầu Tiếng, CCB có hơn 30 năm đi tìm hài cốt đồng đội. Lật từng tấm ảnh ghi lại quá trình tìm kiếm, bốc hài cốt LS, ông Chánh rưng rưng nước mắt nhớ về đồng đội xưa. Ông cho biết ông nguyên là Phó Chánh Văn phòng Huyện ủy Bến Cát, phụ trách khối nội chính. Năm 1946, ông tham gia cách mạng tại các chiến trường từ Bình Dương đến Tây Ninh, Đồng Nai. Cùng sống, cùng chiến đấu với nhau nên khi chứng kiến cảnh đồng đội ngã xuống, khiến ông rất đau lòng. Nhiều đồng đội hy sinh được chính ông chôn cất và đánh dấu cẩn thận để mai sau đưa về với gia đình. Chính tinh thần đồng đội ngày ấy, bây giờ là động lực để ông tìm được hơn 300 hài cốt LS.

Có những buổi chiều ngồi nhớ lại quá khứ, lòng ông Dương Văn Bắc (SN 1957) như đắm chìm trong kỷ niệm một thời oanh liệt cùng ăn, cùng ngủ, cùng chiến đấu với đồng đội. Hòa bình lập lại, có người tiếp tục cống hiến sức mình xây dựng quê hương, có người mãi mãi yên nghỉ dưới lòng đất nhưng chưa tìm thấy hài cốt. Với tâm niệm “đã là đồng đội, mãi mãi là đồng đội”, năm 2003, giữ chức vụ Phó Chủ tịch Hội CCB xã Định An, ông đã tập hợp, kêu gọi anh em trong hội cùng đi tìm đồng đội. Được sự đồng thuận của anh em CCB, ông thành lập đội chuyên tìm hài cốt LS. Những người có đồng đội hy sinh liệt kê và vẽ địa điểm để khoanh vùng tìm kiếm. Sau một thời gian tìm kiếm, nhóm đã khai quật được 55 hài cốt LS hy sinh trong và ngoài xã Định An. Trong đó, 8 hài cốt biết danh tính và đã đưa về quê chôn cất, 47 hài cốt chuyển về Nghĩa trang LS huyện Tân Uyên thờ cúng.

Cũng từ tình đồng đội, Hội CCB phường Tân Phước Khánh, TX.Tân Uyên cũng đã tập hợp hội viên cùng nhau đi tìm, quy tập gần 30 hài cốt LS. Ngoài các tìm hài cốt LS cùng chiến đấu với họ, các chú trong hội còn giúp các đơn vị quy tập gần 30 hài cốt LS đã hy sinh tại Tân Phước Khánh về Nghĩa trang LS tỉnh, nghĩa trang LS Tân Uyên. Chú Đỗ Minh Nghĩa (SN 1956), Chủ tịch Hội CCB phường Tân Phước Khánh cho biết: “Mình may mắn được trở về với gia đình, nhưng hàng đêm đâu đó vẫn nghe văng vẳng tiếng đồng đội đã nằm lại dưới lòng đất. Do đó, mỗi lần tìm được một hài cốt đồng đội, các thành viên cảm thấy rất vui vì đã giữ được lời hứa trong kháng chiến “nếu ai còn sống nhớ tìm nhau”.

Những công việc thầm lặng

Có thể nói, công việc của ông Chánh hay việc tìm kiếm đồng đội của Hội CCB xã Định An, Tân Phước Khánh là những công việc thầm lặng nhưng vô cùng ý nghĩa. Họ đã đưa những hài cốt LS trở về với địa phương, với gia đình để những người mẹ được gặp con, vợ gặp chồng. Và cả những đứa con chưa một lần thấy mặt cha cũng được thấy hài cốt của cha mình. Thế nhưng, công việc tìm kiếm hài cốt LS không dễ dàng, theo ông Dương Văn Bắc, cảnh vật, địa hình khi xưa, nay đã thay đổi nhiều, khiến việc xác định mộ phần của đồng đội khó trăm bề. Thế nhưng, khi nghĩ đến đồng đội mình lạnh lẽo nơi xứ người, những thành viên trong hội lòng cứ quặn đau. Vì vậy, mặc mưa, mặc nắng, các thành viên vẫn cố gắng để đưa đồng đội mình về với gia đình một cách sớm nhất.

Với những công việc thầm lặng thể hiện tình đồng đội, đồng chí của các chú, cũng như lòng biết ơn của thế hệ sau dành cho thế hệ trước trong việc đi tìm hài cốt LS, đến nay, Bình Dương đã quy tập được 1.726 hài cốt LS. Trong số các hài cốt LS, nhiều hài cốt thiếu thông tin hoặc chưa xác định được thông tin chính xác tên, tuổi, quê quán của LS. Do đó, thực hiện Thông tư số 13/2014/ TTLT-BLĐTBXH-BTC ngày 3-6-2014 của Bộ LĐ-TB&XH và Bộ Tài chính hướng dẫn thủ tục thăm viếng mộ và di chuyển hài cốt LS về quê an táng đã đáp ứng được nguyện vọng tha thiết của đa số thân nhân của LS, xét nghiệm lấy mẫu sinh phẩm hài cốt LS và thân nhân để thử ADN đã phần nào tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn ở địa phương, tìm lại danh tính cho LS. Đây là niềm an ủi to lớn nhất đối với các gia đình LS.

Thể hiện lòng tri ân đối với những LS đã hy sinh cho hòa bình, độc lập, Bình Dương đã xây dựng 1 nghĩa trang LS cấp tỉnh và 4 nghĩa trang LS cấp huyện, 59 nhà bia tưởng niệm cấp xã và 15 tượng đài chiến thắng. Hệ thống các nghĩa trang LS trong tỉnh luôn được chỉnh trang, nâng cấp. 18 năm qua (1997-2015) đã đầu tư trên 158 tỷ đồng để nâng cấp và cải tạo hệ thống nghĩa trang LS tỉnh và các huyện thị; đầu tư trên 9 tỷ đồng xây dựng 35 nhà bia ghi tên và công trình tưởng niệm LS. Các phần mộ LS được tu bổ theo hướng bền vững và thường xuyên, được chăm sóc sạch đẹp để xứng đáng là những công trình văn hóa truyền thống cách mạng mang tính giáo dục cao. Công tác quản lý nghĩa trang luôn được cải thiện để phục vụ nhu cầu tìm kiếm và thăm viếng mộ LS.

 THIÊN LÝ