Giá cát xây dựng hiện đang ở mức cao kỷ lục và chưa có dấu hiệu dừng lại. Hàng loạt công trình xây dựng sử dụng nhiều cát phải tạm dừng hoặc thi công cầm chừng chờ điều chỉnh đơn giá mặt hàng cát. Trong khi đó, tại nhiều điểm kinh doanh vật liệu xây dựng, cát được chất thành núi và khách hàng cần bao nhiêu cũng có với điều kiện phải thỏa thuận được về giá. Rõ ràng cát xây dựng đang bị neo hàng làm giá. Nếu tình hình này còn kéo dài thì cả Nhà nước, doanh nghiệp xây dựng và người dân đều thua thiệt, phần lợi thuộc về những tư thương đầu cơ cát xây dựng.
Nguyên nhân khiến giá cát xây dựng tăng nhanh trong thời gian gần đây, thứ nhất là do lệch pha cung cầu cát xây dựng, cung thấp trong khi cầu cao. Thứ hai, việc sử dụng nguồn vật liệu thay thế cát tự nhiên còn hạn chế, nguồn cung cát xây dựng phân bố không đều dẫn đến hiện tượng giá cát tăng nhanh tại nhiều địa phương có nguồn cung thấp, nhưng nhu cầu xây dựng lại cao do phải vận chuyển từ nơi này đến nơi khác làm đội giá thành. Nguyên nhân thứ ba là do một số doanh nghiệp, chủ bến bãi hoặc đầu mối cung cấp cát xây dựng tại một số địa phương lợi dụng thời điểm nguồn cung cát không đáp ứng đủ nhu cầu đã đầu cơ tích trữ và làm giá khi bán ra thị trường.
Giá cát tăng cao trong thời gian gần đây đã làm đội giá công trình, dẫn đến việc nhà thầu thua lỗ nặng, người dân xây dựng công trình phải móc thêm “hầu bao” để chi trả. Cũng chính vì nguyên nhân này mà hàng loạt công trình Nhà nước rơi vào tình trạng “đắp chiếu” hoặc thi công cầm chừng chờ giá cát giảm hoặc chờ phê duyệt điều chỉnh đơn giá mặt hàng cát xây dựng. Theo đó, hàng loạt công trình xây dựng cơ bản năm 2017 có nguy cơ không hoàn thành đúng tiến độ chỉ vì giá cát xây dựng tăng cao. Giá cát xây dựng tăng và kéo dài sẽ đẩy mặt hàng vật liệu xây dựng 6 tháng cuối năm tăng, kéo theo chỉ số CPI tăng. Đây chính là điều lo ngại đối với nền kinh tế đất nước mà các nhà hoạch định chính sách đã và đang khuyến cáo. Để kéo giảm tình trạng tăng giá mặt hàng vật liệu xây dựng 6 tháng cuối năm, các địa phương trong nước phải tìm cách bình ổn giá cát xây dựng.
Theo phản ánh của người tiêu dùng thì chi phí cho một mét khối cát ra thị trường hiện là bao nhiêu hiện không ai hay biết. Chỉ biết rằng khi có người mua thì người bán tha hồ “hét giá”, còn người mua lại không có cơ sở để đối chiếu so sánh, phần chênh lệch giá cát tư thương đút túi! Do vậy, cần phải bình ổn giá cát để lành mạnh hóa thị trường, kéo giảm đà tăng giá của mặt hàng vật liệu xây dựng. Không riêng mặt hàng cát xây dựng mà bất kỳ mặt hàng nào cũng có thể bình ổn nếu có sự quyết tâm vào cuộc của lãnh đạo địa phương và các ngành chức năng. Từ kinh nghiệm bình ổn mặt hàng gạo những năm trước đây và gần đây là các mặt hàng thực phẩm, tiêu dùng thiết yếu vào các dịp lễ, tết… các địa phương hoàn toàn có thể vào cuộc bình ổn giá cát xây dựng.
Bình ổn giá cát xây dựng là cần thiết để thúc đẩy tiến độ các công trình xây dựng cơ bản. Cái lợi của việc bình ổn giá cát xây dựng là triệt tiêu vấn nạn đầu cơ làm giá của tư thương, đem lại nguồn thu cho ngân sách và kéo giảm đà tăng chỉ số CPI 6 tháng cuối năm.
LÊ QUANG
Xem thêm bình luận