Các vấn đề về Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH), chế độ thai sản, lương, thưởng, tranh chấp lao động… luôn là những vấn đề “nóng” được rất nhiều công nhân lao động (CNLĐ) quan tâm và mong muốn được giải đáp một cách đầy đủ, thấu đáo bởi nó liên quan trực tiếp đến quyền lợi của họ…
CN được tư vấn pháp luật miễn phí tại Ngày hội “CN với pháp luật”
Ghi nhận tại Ngày hội “Công nhân (CN) với pháp luật” cho thấy, CN còn khá “mù mờ” về luật như Luật BHXH, Luật Lao động, Luật Giao thông đường bộ... Điều này thể hiện rõ bằng việc họ hỏi những câu rất “ngây ngô”. Chẳng hạn như trường hợp của CN Huỳnh Văn Minh, làm việc tại Công ty Wood Max (KCN Đại Đăng) hỏi, khi CN đến tuổi nghỉ hưu thì sẽ được tính BHXH như thế nào? Hay CN Nguyễn Thị Thúy, làm việc tại Công ty Kỹ nghệ gỗ Hoa Nét (KCN Mỹ Phước III) thắc mắc, lao động nữ đóng BHXH bao nhiêu năm thì được hưởng lương hưu? Trường hợp không làm việc ở công ty nữa thì sẽ phải đóng bảo hiểm ở đâu và đóng như thế nào để khỏi bị cắt? Còn CN Thái Thị Nhâm, làm việc tại Công ty Wanek lại hỏi, người lao động (NLĐ) có quyền lợi và nghĩa vụ gì khi tham gia BHTN? Còn rất nhiều CNLĐ hỏi những câu hỏi tương tự như vậy.
Những thắc mắc này của NLĐ đã được cán bộ công đoàn, BHXH, các luật sư trả lời rõ ràng, chi tiết. Chia sẻ với chúng tôi, CN Lê Vũ Hải cho rằng: “Bình thường khi CN có những thắc mắc liên quan đến pháp luật, công đoàn công ty sẵn sàng giải đáp. Tuy nhiên, tôi luôn muốn có những giải đáp của những người đúng chuyên môn một cách khách quan hơn”.
Ông Trần Anh Dũng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật LĐLĐ tỉnh còn cho biết: “Thông qua câu hỏi của CN, tôi thấy hầu hết họ rất quan tâm đến vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền lợi của mình. Do đó, theo tôi khi doanh nghiệp (DN) ký hợp đồng với NLĐ thì nên phổ biến một cách rộng rãi để họ hiểu sau này khỏi thắc mắc. Điều này rất quan trọng, bởi lẽ, khi xảy ra tranh chấp lao động không những DN bị thiệt hại mà CN cũng chịu thiệt thòi rất nhiều”.
Thực tế, hiện tượng vi phạm các chế độ chính sách đối với NLĐ, nhất là ở các DN ngoài quốc doanh còn khá phổ biến. Cụ thể, từ phía người sử dụng lao động, vẫn còn tình trạng ký hợp đồng lao động không đúng quy định; không ký kết thỏa ước lao động tập thể; chưa xây dựng thang, bảng lương, quy chế nâng lương, thưởng; buộc CN làm tăng ca, quá giờ quy định; xây dựng định mức lao động quá cao; không đóng BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ; chưa thực hiện đầy đủ các chế độ thù lao làm việc trong môi trường độc hại; chế độ cho lao động nữ... Từ phía NLĐ, do hạn chế hiểu biết pháp luật, nhất là những kiến thức liên quan đến quyền và nghĩa vụ nên việc chấp hành nội quy, quy chế, kỷ luật lao động còn hạn chế, dẫn đến tình trạng CN bị người sử dụng lao động áp dụng các hình thức xử phạt, gây nên sự bức xúc, tình trạng tranh chấp, đình công lãn công.
Ông Nguyễn Tấn Đạt, Phó ban Chính sách - Pháp luật LĐLĐ tỉnh, cho rằng một trong những giải pháp hàng đầu để xây dựng được mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong mỗi DN là phải nâng cao hiểu biết về pháp luật cho NLĐ. Có hiểu biết pháp luật thì NLĐ mới có ý thức chấp hành và có thể bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, nhờ đó mới hạn chế được hiện tượng đình công, kiện tụng, tranh cãi...
Thời gian qua, các cấp công đoàn ở Bình Dương đã kết hợp tuyên truyền với tư vấn pháp luật lưu động tại các DN, khu công nghiệp, khu nhà trọ CN. Các hoạt động tuyên truyền thường được tổ chức vào giờ tan ca, nghỉ giữa ca, tại DN và khu nhà trọ. Cán bộ tư vấn pháp luật công đoàn lựa chọn thời gian phù hợp vận động chủ sử dụng lao động cho tiếp xúc với CNLĐ ngay tại cơ sở sản xuất, tập hợp những thắc mắc của CN về chế độ chính sách để giải đáp thắc mắc. Nhiều nơi, cán bộ công đoàn xuống tận khu nhà trọ vừa nắm bắt tình hình tư tưởng, vừa tuyên truyền pháp luật.
Có thể thấy rằng, mục đích của việc tuyên truyền, nâng cao ý thức pháp luật cho NLĐ là nhằm từng bước hình thành thói quen hành động theo pháp luật; giúp NLĐ giải quyết hài hòa các mối quan hệ xã hội theo pháp luật; hạn chế tình trạng xung đột trong mối quan hệ với người sử dụng lao động.
THẢO NGUYỄN
Xem thêm bình luận