Sáng 13-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng.
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, sáng 13/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng.
Cơ bản nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) khẳng định thành phố Hải Phòng là khu vực trọng điểm để phát triển kinh tế, có nhiều sự tương đồng với thành phố Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh.
Liên quan đến một số chính sách đặc thù về cho thuê đất, mặt nước, giao đất, ưu đãi về thuế được nêu trong dự thảo Nghị quyết, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng nhiều chính sách ưu đãi đối với thành phố Hải Phòng cao hơn nhiều so với khu vực thành phố Đà Nẵng, do đó đề nghị Quốc hội cân nhắc để có sự tương đồng.
"Nếu hai bên chênh lệch về việc thuê đất thì có khả năng sẽ thu hút về Hải Phòng nhiều hơn, đề nghị nếu cho cơ chế của thành phố Hải Phòng như vậy thì phải tính tới cơ chế của Đà Nẵng..., tránh tạo sự cạnh tranh không lành mạnh trong nước," đại biểu Phạm Văn Hòa nói.
Cùng quan điểm với đại biểu Phạm Văn Hòa, đại biểu Trần Chí Cường (Đà Nẵng) nhận thấy, với chủ trương quy định mới, cách tiếp cận trong yêu cầu, bứt phá và tháo gỡ những vướng mắc về thể chế, các cơ chế, chính sách dành cho khu thương mại tự do tại thành phố Hải Phòng đã vượt trội hơn rất nhiều so với khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng đã được Quốc hội thông qua năm 2024 tại Nghị quyết 136.
Theo đại biểu thành phố Đà Nẵng, khi Quốc hội thông qua dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng sẽ góp phần tạo cơ chế đột phá để Hải Phòng phát triển trong bối cảnh mới, giải quyết điểm nghẽn, nâng cao sức cạnh tranh và thu hút đầu tư thông qua các cơ chế chính sách đặc thù vượt trội. Các căn cứ chính trị, pháp lý đã hội tụ đầy đủ các yếu tố tiềm năng, lợi thế với nhiều nội dung được quy định tại dự thảo Nghị quyết.
Cho rằng mỗi địa phương đều có tiềm năng, lợi thế riêng, quan trọng là cùng nhau phát triển để phát huy tiềm năng, lợi thế thu hút đầu tư cạnh tranh với các nước trong khu vực, tranh thủ nguồn lực phát triển đất nước, đại biểu Trần Chí Cường nhấn mạnh hoàn toàn ủng hộ việc cho phép thí điểm áp dụng để thu hút đầu tư, nhất là đối với các nhà đầu tư chiến lược.
Tuy nhiên, để tránh dẫn đến sự bất bình đẳng trong phát triển giữa các địa phương, đại biểu đề xuất khi Quốc hội thông qua các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội áp dụng tại khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng thì cũng cần xem xét cho phép khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng được áp dụng để đảm bảo tính thống nhất, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp quốc gia.
Bên cạnh đó, trong lộ trình phát triển, đại biểu đề nghị Quốc hội sớm nghiên cứu ban hành Luật Khu thương mại tự do để triển khai áp dụng cho các địa phương khác khi phát triển khu thương mại tự do mới.
Một vấn đề khác được đại biểu Trần Chí Cường đề cập là thực tế cho thấy chi phí logistics của nước ta còn cao, chiếm khoảng 16,5% GDP, cao hơn nhiều so với mức bình quân 11,6% của thế giới. Hạ tầng đô thị chưa đáp ứng nhu cầu phát triển, quy mô doanh nghiệp logistics còn nhỏ, chỉ nắm giữ khoảng 20% thị phần. Đáng chú ý, tỷ trọng đóng góp của ngành logistics vào GDP mới đạt 4,46%...
Theo đại biểu, những con số này cho thấy tiềm năng lớn nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết có chính sách đột phá để phát triển hạ tầng và dịch vụ logistics một cách bài bản, hiệu quả hơn.
Trung tâm logistics giữ vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa các dòng vận tải hàng hóa, tiền tệ, thông tin, thúc đẩy lưu thông hàng hóa xuất nhập khẩu, góp phần giảm chi phí logistics, nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, do vậy, đại biểu Trần Chí Cường cho rằng trong bối cảnh đẩy mạnh liên kết vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, việc xác định trung tâm logistics là một mô hình kinh doanh mới, có vai trò then chốt trong việc kết nối các ngành, các địa phương và vùng lãnh thổ là hết sức cần thiết.
"Việc đề xuất thí điểm chính sách thu hồi đất để sớm hình thành các trung tâm logistics có quy mô lớn tại thành phố Hải Phòng là hoàn toàn xác đáng và cần được Quốc hội xem xét ủng hộ," đại biểu nêu rõ.
Đóng góp ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Sùng A Lềnh (Lào Cai) nhận định, về quản lý đầu tư, dự thảo Nghị quyết trao quyền cho Ủy ban Nhân dân thành phố chấp thuận và điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án bến cảng với quy mô vốn từ 2.300 tỷ đồng trở lên, điều này giúp rút ngắn thời gian triển khai các dự án lớn, tăng tính tự chủ về tài chính, góp phần đưa Hải Phòng trở thành đầu tàu kinh tế, trung tâm logistics và đổi mới sáng tạo của cả nước.
Đồng thời, dự thảo Nghị quyết mở ra cơ hội lớn về đổi mới sáng tạo và công nghệ cao. Các chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, cá nhân trong lĩnh vực khởi nghiệp sáng tạo như mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo... sẽ thu hút nhân tài và doanh nghiệp công nghệ.
Việc thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm và hỗ trợ khởi nghiệp có kiểm soát các công nghệ mới sẽ tạo môi trường thuận lợi để Hải Phòng trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu, thúc đẩy kinh tế số và kinh tế xanh.
Ngoài ra, theo đại biểu Sùng A Lềnh, liên quan tới các vấn đề về quản lý đất đai và quy hoạch, các cơ chế đặc thù như thu hồi đất cho các dự án logistics, khu công nghiệp có tổng diện tích lớn hay chuyển mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng với quy mô hợp lý sẽ giúp tối ưu hóa quỹ đất, tạo điều kiện cho việc thực hiện các dự án chiến lược.
Hải Phòng có lợi thế chiến lược là trung tâm cảng biển quốc tế, là đầu mối kết nối giao thông đa phương thức và là cửa ngõ xuất nhập khẩu trọng điểm phía Bắc đã được xác định trong các nghị quyết của Bộ Chính trị, là động lực phát triển vùng và quốc gia, có vai trò dẫn dắt trong phát triển lĩnh vực logistics. Việc thành lập khu thương mại tự do sẽ là cú hích lớn giúp Hải Phòng thu hút đầu tư quốc tế, thúc đẩy xuất khẩu và dịch vụ chất lượng cao.
"Chúng ta có thể thấy, hiện nay cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đã và đang bắt đầu thay đổi viễn cảnh về dịch vụ kho bãi và phân phối hàng hóa trên toàn thế giới. Ngành logistics ngày càng khẳng định vai trò là cấu phần thiết yếu của chuỗi cung ứng, tạo động lực phát triển kinh tế bền vững. Do đó, việc xây dựng các trung tâm logistics hiện đại có quy mô lớn và năng lực tích hợp cao là xu thế tất yếu," đại biểu phân tích.
Do đó, đại biểu Sùng A Lềnh cho rằng việc ban hành cơ chế, chính sách thí điểm thu hồi đất để phát triển trung tâm logistics tại thành phố Hải Phòng là hoàn toàn cần thiết và cấp thiết, không chỉ phù hợp với định hướng của Chính phủ mà còn là điều kiện tiên quyết để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển ngành logistics theo chiến lược đến năm 2030, tầm nhìn 2050.
Cũng tại phiên họp, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026./.
Theo TTXVN
Xem thêm bình luận