Chuẩn bị hành trang cho sinh viên vào đời

Trong giai đoạn hội nhập quốc tế, thanh niên nói chung, trong đó có sinh viên, học sinh cần phải được trang bị hành trang để hội nhập. Trách nhiệm của trường đại học là tạo ra những công dân có kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp với nhu cầu xã hội, đồng thời góp phần thúc đẩy xã hội phát triển. Với ý nghĩa đó, trường Đại học (ĐH) Thủ Dầu Một vừa tổ chức tọa đàm “Định hướng giá trị và phẩm chất nghề nghiệp cho sinh viên trường ĐH Thủ Dầu Một trong bối cảnh hội nhập quốc tế”.

Buổi tọa đàm thu hút sự tham gia của nhiều người quan tâm

Buổi  tọa  đàm  có  sự  tham gia  của  các  diễn  giả  PGS.TS Lê  Quang  Minh,  Viện  trưởng Viện  Quản  trị  ĐH,  ĐH  Quốc gia TP.Hồ Chí Minh; tiến sĩ Hồ Đắc Túc, nguyên Trưởng dự án ĐH  Việt  Nam  do  Ngân  hàng Thế giới tài trợ; bà Nguyễn Phi Vân,  Chủ  tịch  Hội  đồng  quản trị,  đồng  sáng  lập  tập  đoàn bán  lẻ  và  nhượng  quyền  châu Á.  Nhiều  vấn  đề  đã  được  các diễn giả cùng bàn luận tại buổi tọa đàm. Vấn đề đầu tiên được đưa ra là những phẩm chất cần có của một công dân toàn cầu. Theo  các  diễn  giả,  phải  hiểu đúng khái niệm công dân toàn cầu. Đó không phải là mẫu hình lý tưởng mà một xu hướng phát triển của thời đại. Khi đó, con người dù ở bất cứ quốc gia nào cũng sẽ có cơ hội và nghĩa vụ cùng nhau giải quyết những vấn đề toàn cầu dựa trên các công cụ kết nối hiện đại. Vì vậy, không nên e ngại khái niệm “công dân toàn cầu”. Bà Phi Vân cho rằng, công dân toàn cầu không phải là cuốn hộ chiếu đầy dấu của các quốc gia mà là sự trải nghiệm các giá trị nhân văn mà quốc tế hướng  đến.  Vì  vậy,  nhiệm  vụ của sinh viên là phải định vị lại bản thân mình để thấy được sự rộng lớn của thế giới, từ đó sẵn sàng hòa nhập và trải nghiệm.

Cả  ba  diễn  giả  đều  khẳng định: vững vàng và trân trọng bản sắc văn hóa dân tộc là giá trị cốt lõi nhất trong các phẩm chất cần có khi hội nhập. Bên cạnh đó, những phẩm chất - giá trị khác mà sinh viên cần có là tư duy mở; khả năng tự học hỏi qua việc đọc sách và tái đầu tư cho bản thân; sống tử tế, theo bà Phi Vân thì tử tế được xem thứ ngôn ngữ hay “đạo vũ trụ”, vì nó không có biên giới, nó chạm

đến trái tim của bất kỳ ai trên bất kỳ vùng đất nào; sự nhạy cảm văn hóa và tôn trọng khác biệt.Tại buổi tọa đàm, PGS-TS Nguyễn Văn Hiệp, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, nhà trường xác  định  mục  tiêu  đào  tạo  ra những  công  dân  hội  tụ  cả  3 yếu tố: năng lực kiến thức, kỹ năng xã hội và phẩm chất nghề nghiệp nhằm đáp ứng nhanh và hiệu quả những đòi hỏi của thị trường lao động hiện nay, hòa nhập và kiến tạo những giá trị mới cho xã hội trong bối cảnh toàn cầu. 

Nhắc  đến  vai  trò  của  giáo dục  ĐH  và  trách  nhiệm  trong việc hình thành giá trị và phẩm chất nghề nghiệp cho sinh viên, PGS.TS  Lê  Quang  Minh  cho rằng, “giáo dục là làm cho một cái đầu rỗng thành một cái đầu mở”. Theo TS. Hồ Đắc Túc thì ĐH không chỉ là nơi đào tạo sinh viên ra trường kiếm được việc làm mà phải là môi trường giúp các  em  hoàn  thiện  nhân  cách của mình, điều này quan trọng hơn rất nhiều. Mỗi sinh viên có tiềm năng khác nhau, nhiệm vụ của trường ĐH là tạo điều kiện và  thúc  đẩy  sinh  viên  bộc  lộ cũng  như  phát  triển  tiềm  năng của  mình.  Không  thể  đào  tạo con người một cách phiến diện chỉ thiên về làm việc, TS. Túc lo ngại nếu đi theo hướng đó thì chỉ vài chục năm nữa, robot đã có thể thay thế con người. Vì vậy, cần  đào  tạo  một  cá  nhân  phát triển toàn diện, trong đó năng lực tự thích nghi, tự kiến tạo những giá trị chân - thiện - mỹ cho bản thân và xã hội là rất quan trọng. Vì  vậy,  cách  thức  tức  thời  để làm được điều đó trong tình hình giáo dục ĐH tại Việt Nam hiện nay  là  có  thể  xen  vào  chương trình  học  những  môn  học,  tiết học về các giá trị nhân đạo, nhân văn để xây dựng một con người toàn diện hơn.

Còn  theo  PGS  Lê  Quang Minh,  ĐH  đào  tạo  con  người đạt được 3 chữ H: Head (cái đầu = kiến thức), Heart (trái tim = thái  độ,  phẩm  giá),  Hand  (đôi tay = kỹ năng). Để kiến tạo giá trị cho xã hội, phải có đủ 3 yếu tố này. Tọa đàm ngày hôm nay bàn về chữ H thứ hai - Heart, là thái độ, phẩm giá của sinh viên - công dân cần có trong thời đại toàn cầu. Một trong những giá trị cốt lõi sinh viên cần hướng đến  là  “chấp  nhận  sự  khác biệt”. Khác biệt là cần thiết để xây dựng và quảng bá giá trị cá nhân của mình, coi sự khác biệt là một điểm mạnh. Sự khác biệt của cá nhân thể hiện rõ nét nhất ở giá trị đạo đức, nền tảng văn hóa truyền thống của dân tộc. Vì vậy, nó được xem là giá trị phổ quát cần được bồi đắp trước tiên khi muốn đào tạo sinh viên thành công dân toàn cầu…

Với kinh nghiệm nhiều năm hoạt động trên thương trường, bà Phi Vân nhận thấy, hiện nay các doanh nghiệp lớn đều có chương trình tái đào tạo trong khoảng từ 3 - 6 tháng cho sinh viên mới ra trường để có thể hòa nhập được vào môi trường làm việc. Vì vậy, cách  nhanh  nhất  là  các  trường ĐH  tìm  điểm  giao  nhau  với doanh nghiệp ngay trong chính chương trình tái đào tạo đó. Nếu sinh  viên  được  trang  bị  đúng những  điều  doanh  nghiệp  cần, mà  không  khiến  doanh  nghiệp mất thời gian đào tạo lại, cộng với những phẩm chất tốt đẹp thì bất  cứ  doanh  nghiệp  nào  cũng sẵn sàng đón nhận nguồn nhân lực của trường.

A.SÁNG - Q.ANH